Ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα αποδοτικής λειτουργίας για το «καλό του συνόλου», τα τελευταία χρόνια, έχοντας ισχυροποιήσει την παρουσία αλλά και το έργο του, σε μια εξαιρετικά δύσκολη εποχή για τη χώρα, αυτή της οικονομικής κρίσης. Ο κ. Αλκιβιάδης Καλομπόκης ο οποίος βρίσκεται αυτό το κρίσιμο διάστημα στο «τιμόνι» του Συνδέσμου που «κράτησε» ζωντανό το επιχειρείν στην Κρήτη, μας μιλά για τις δράσεις του Συνδέσμου, το ρόλο που διαδραματίζει πλέον στην τοπική οικονομία, αλλά και για την «τύχη» των εξαγώγιμων προϊόντων του νησιού και ιδιαιτέρως του «Εθνικού μας Χρυσού», του ελληνικού – Κρητικού – ελαιολάδου…
Τα τελευταία χρόνια, της οικονομικής κρίσης και των διαδοχικών μνημονίων, η Ελλάδα -και η Κρήτη- παρουσιάζουν αλματώδη αύξηση, στον τομέα των εξαγωγών. Ποιοι παράγοντες ευθύνονται γι’ αυτό το αποτέλεσμα;
Οι εξαγωγές της Ελλάδας, αλλά και της Κρήτης ειδικότερα, τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν πολύ καλή πορεία, δεδομένης πάντα της δύσκολης οικονομικής κατάστασης που επικρατεί. Υπάρχουν χρονιές που παρατηρούνται έντονες διακυμάνσεις, αλλά γενικά τα νούμερα είναι αρκετά ικανοποιητικά. Η πορεία αυτή των εξαγωγών οφείλεται στη στροφή πολλών επιχειρήσεων στην εξαγωγική προσπάθεια. Επιχειρήσεις που είχαν οργανωμένα τμήματα, λογιστήρια, μεταφραστές και έκαναν εισαγωγές, στράφηκαν κατ’ ανάγκη, έχοντας τη δυναμική, και στο κομμάτι των εξαγωγών. Παράλληλα, υπήρχε κι ένας νέος αριθμός επιχειρηματιών ο οποίος επίσης στράφηκε στις εξαγωγές. Αν κάποιος αξιολογήσει το κομμάτι της Κρήτης και το δει πιο αναλυτικά, θα δει ότι η αύξηση ή η μείωση των εξαγωγών οφείλεται κυρίως στο ελαιόλαδο. Υπάρχουν αυξήσεις όταν έχουμε καλή παραγωγική χρονιά, όταν η τιμή συνάδει με την παραγωγή κι όταν υπάρχει καλή ποιότητα. Για το έτος 2017 το ελαιόλαδο αποτελεί το 35% του συνόλου των Κρητικών εξαγωγών και το 60% των εξαγωγών του κλάδου Τροφίμων – Ποτών, οπότε εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι μια μεταβολή στους παράγοντες παραγωγή – ποιότητα – τιμή του ελαιολάδου επηρεάζει άμεσα τους δείκτες.
Υπάρχουν κι εκείνοι που υποστηρίζουν πως τα παραγόμενα προϊόντα “ξεπουλιούνται” σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές, με αποτέλεσμα οι δείκτες των εξαγωγών να έχουν “εκτιναχθεί”. Πόση δόση αλήθειας υπάρχει σε αυτό…;
Αν κάνει κάποιος μια απεικόνιση του όγκου των εξαγωγών μας, δηλαδή το λεγόμενο τονάζ, σε σχέση με τις τιμές θα δει ότι τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχουν μεγάλες διαφορές. Δε θεωρώ ότι τα προϊόντα μας ξεπουλιούνται, εκτός αν η πορεία του ελαιολάδου στις ανταγωνίστριες χώρες (βλ. Ιταλία και Ισπανία) είναι σε πτωτική φάση, οπότε ακολουθούμε κι εμείς τους κανόνες της αγοράς. Αυτό το μήνα η τιμή του ελαιολάδου έχει φτάσει στα 2,60 ευρώ το λίτρο, ενώ πριν από 3 μήνες πλησίαζε τα 4 ευρώ. Δε σημαίνει λοιπόν ότι οι παραγωγοί ή οι μεταποιητές, που λόγω της γενικότερης πτώσης των τιμών αναγκάζονται να ρίξουν κι εκείνοι τις τιμές τους «ξεπουλάνε», απλά οι τιμές διαμορφώνονται από την προσφορά και την ποιότητα που υπάρχει.
«Η κρίση «σοβάρεψε» την κατάσταση, αφού πλέον όποιος ήθελε να σταθεί σε αυτή τη δύσκολη περίοδο έπρεπε να κάνει πολύ προσεκτικά και στοχευμένα βήματα»
Υπήρξαν αλλαγές -απότοκα της κρίσης- που τελικά λειτούργησαν προς όφελος του κλάδου σας;
Η κρίση συνέβαλε στη δημιουργία ενός νέου κύματος ανάγκης στροφής πολλών επιχειρήσεων, κυρίως εισαγωγικών, στον εξαγωγικό τομέα. Επίσης, οδήγησε σε ένα συνολικότερο επαναπροσδιορισμό στρατηγικής, τιμών, γενικά ξεφύγαμε από τη «χρυσή» περίοδο, όντας πλέον αναγκασμένοι να φιλτράρουμε κάθε πληροφορία, να παρακολουθούμε τις τάσεις των αγορών και να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί. Άρα μπορούμε να πούμε ότι η κρίση «σοβάρεψε» την κατάσταση, αφού πλέον όποιος ήθελε να σταθεί σε αυτή τη δύσκολη περίοδο έπρεπε να κάνει πολύ προσεκτικά και στοχευμένα βήματα.
Ξε – φεύγουμε επιτέλους από το «χύμα» ελαιόλαδο!
Το λάδι θεωρείται ο ελληνικός “χρυσός”. Το “εθνικό” και τοπικό μας προϊόν, έχει κατακτήσει τη θέση που του αξίζει στις ξένες αγορές…;
Το ελαιόλαδο είναι πραγματικά ο χρυσός της πατρίδας μας, η ναυαρχίδα των εξαγωγών μας. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά εξαγωγικά βήματα και άλματα, αφού ξεφύγαμε από την αναλογία χύμα – τυποποιημένου ελαιολάδου 95% – 5% και έχουμε φτάσει στο σημείο το τυποποιημένο ελαιόλαδο να αποτελεί σχεδόν το 30 – 33% της συνολικής εξαγόμενης ποσότητας. Προφανώς δεν έχουμε φτάσει ακόμα στο στόχο μας, με πρόκληση να αποτελεί για τα επόμενα χρόνια η αναλογία αυτή να γίνει 50 – 50 μέχρι το 2020 και σε αυτό πιστεύουμε πως θα συμβάλλει το ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης που έχουμε καταθέσει στην Περιφέρεια Κρήτης. Η θέση που έχει στις αγορές δεν είναι αυτή που επιθυμούμε, αλλά κατακτάει μέρα με τη μέρα, με κινήσεις που γίνονται σε επίπεδο συσκευασίας, marketing, γενικότερων προωθητικών ενεργειών. Ο δρόμος είναι μεν μακρύς, αλλά οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον κλάδο έχουν αντίληψη της πραγματικότητας και κάνουν τις κινήσεις που πρέπει.
Η αξιοπιστία της ελληνικής οικονομίας, εξακολουθεί να αποτελεί ζητούμενο από τους “εταίρους”. Στην πραγματική οικονομία και στις σχέσεις που έχουν χτίσει οι ελληνικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό, η “σχέση” αυτή σε τι επίπεδο βρίσκεται;
Η αξιοπιστία της ελληνικής οικονομίας πραγματικά ήταν ένα ζητούμενο, ιδιαίτερα κατά την περίοδο 2010 – 2013, που οι εταίροι μας, οι πελάτες ή οι προμηθευτές μας των πρώτων υλών μας έθεταν σε μεγάλη αμφισβήτηση. Οι σχέσεις που είχαμε χτίσει διαχρονικά ταρακουνήθηκαν, αλλά πλέον παρατηρείται αντιστροφή του κλίματος αυτού και βελτίωση των πραγμάτων. Η χαλάρωση των capital controls για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις έχει βοηθήσει στην άρση αυτού του αρνητικού κλίματος και του ξαναχτισίματος της εμπιστοσύνης. Σε γενικές γραμμές τα χρόνια της κρίσης δε μας άφησαν αλώβητους και χρειάστηκε τεράστια προσπάθεια, με τα εύσημα να αποδίδονται κυρίων στους Έλληνες εξαγωγείς που κατάφεραν να σταθούν και να ανταπεξέλθουν σε αυτό το κλίμα.
Χρειάζεται γνώση, υπομονή και επιμονή!
Πόσο δύσκολο είναι μια νέα εταιρία της Κρήτης για παράδειγμα, ν’ ανοίξει τα “φτερά” της στο εξωτερικό…;
Προφανώς μια νέα επιχείρηση πρέπει να μπαίνει ενσυνείδητα σε αυτή τη διαδικασία, καθώς χρειάζεται γνώση, υπομονή, επιμονή. Ο στόχος είναι μεγάλος και η αγορά τεράστια, με τις προκλήσεις και τον ανταγωνισμό πολλαπλάσια από αυτά της εσωτερικής αγοράς. Θα πρέπει να γνωρίζει ότι κάθε αγορά διέπεται από διαφορετικά καθεστώτα και διαφορετικές απαιτήσεις. Οι καταναλωτικές ανάγκες δεν είναι πάντα οι ίδιες και τα κανονιστικά περιβάλλοντα των χωρών διαφέρουν. Άρα απαιτείται προσαρμογή της στρατηγικής marketing, της συσκευασίας, της ετικέτας. Οι δυσκολίες είναι πολλές, αλλά το ταξίδι των εξαγωγών μεγάλο και ευχάριστο και όποιος μπει σε αυτό πιστά και συνειδητά στο τέλος μόνο κερδισμένος βγαίνει.
«Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά εξαγωγικά βήματα και άλματα, αφού ξεφύγαμε από την αναλογία χύμα – τυποποιημένου ελαιολάδου 95% – 5% και έχουμε φτάσει στο σημείο το τυποποιημένο ελαιόλαδο να αποτελεί σχεδόν το 30 – 33% της συνολικής εξαγόμενης ποσότητας»
Ποια είναι τα σωστά βήματα για κάποιον που θέλει σήμερα να μπει στο συγκεκριμένο χώρο;
Τα βήματα, όπως ήδη ανέφερα, είναι υπομονή, επιμονή, στρατηγικός σχεδιασμός, αντίληψη της παγκόσμιας αγοράς και του ανταγωνισμού, πίστη, προσήλωση. Αδιαμφισβήτητα τα κλασικά μονοπάτια αποτελούν ένα σίγουρο δρόμο, αλλά οι νέες τεχνολογίες, όπως τα κοινωνικά δίκτυα, το ηλεκτρονικό εμπόριο, οι σύγχρονοι τρόποι αλληλογραφίες κ.λ.π, διευκολύνουν εξοικονομώντας χρόνο και κόστος. Η εμπειρία των κλασικών μονοπατιών σε συνδυασμό με τις σύγχρονη αντίληψη και λειτουργία του επιχειρείν, είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος για να μπορέσει μια μικρού μεγέθους επιχείρηση να μπορέσει να κάνει με σιγουριά τα πρώτα της βήματα και να έχει τύχη στο παγκόσμιο εμπόριο. Ειδικά στην Κρήτη υπάρχουν πολλά παραδείγματα επιχειρήσεων που τα τελευταία χρόνια ενδυνάμωσαν την παρουσία τους στο εξωτερικό, ακολουθώντας όλα τα παραπάνω και μένοντας πιστοί, παρά τις αντιξοότητες, στο όραμά τους.
«Έρχονται» σεμινάρια για τις εξαγωγές σε συνεργασία με το ΕΒΕΧ!
Πως σχολιάζετε το γεγονός ότι ενώ υπάρχει ενδιαφέρον στο εξαγωγικό κομμάτι, στις ενημερωτικές δράσεις που οργανώνετε, όπως για παράδειγμα αυτή που έγινε πρόσφατα στα Χανιά, η ανταπόκριση του κοινού, ήταν μικρή…
Η ανταπόκριση του κοινού στα Χανιά ήταν πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με αντίστοιχες εκδηλώσεις στο παρελθόν. Οι 54 παρευρισκόμενοι ενδιαφέρθηκαν, έθεσαν τους προβληματισμούς τους και ενημερώθηκαν για την πορεία των εξαγωγών. Βέβαια ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο και ο στόχος μας προφανώς είναι μία κατάμεστη αίθουσα, αλλά ήταν ένα καλό βήμα και όπως συμφωνήσαμε με τον Πρόεδρο και τα στελέχη του Επιμελητηρίου, θα πραγματοποιήσουμε άμεσα νέα ενημερωτική εκδήλωση, καθώς και μια σειρά σεμιναρίων σχετικών με τις εξαγωγές.
Ποια είναι η σχέση σας με τη νέα διοίκηση του ΕΒΕΧ και σε ποιους τομείς δρομολογείτε κοινές συνέργειες…;
Η νέα διοίκηση διακατέχεται από ένα νέο πνεύμα, όρεξη και αγάπη για τις εξαγωγές. Ο ίδιος ο Πρόεδρος είναι άνθρωπος που εμπλέκεται στο εξαγωγικό κομμάτι πολλά χρόνια, άρα έχει την έγνοια του στο κομμάτι των εξαγωγών. Σίγουρα θα υπάρξουν συνέργειες στο μέλλον, όπως οι εκδηλώσεις και τα σεμινάρια που ανέφερα ήδη, και από εκεί και πέρα συζητήσαμε την κοινή παρουσία σε κάποιες Διεθνείς Εκθέσεις, σε νέες αγορές που παρουσιάζουν ενδιαφέρον αλλά μέχρι τώρα δεν έχει δοθεί πρόσβαση στους εξαγωγείς μας. Όραμα και πρόταση του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης αποτελεί η συνένωση των δυνάμεων της Κρήτης κάτω από κοινή ομπρέλα, με την ανάδειξη των δυνατών περιφερειακών χαρακτηριστικών της. Αντλώντας από τις επιταγές του διεθνούς Regional Marketing, αποτελεί μονόδρομο η χάραξη εξαγωγικών στρατηγικών με κύριο άξονα την ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων και των ποιοτικών ιδιαιτεροτήτων του συνόλου των προϊόντων του νησιού.
