Ακολουθήστε το 
στο Facebook για να μην χάνετε είδηση!
Ήταν Ιούνιος του 2024 όταν ξέσπασε πυρκαγιά στο εργοστάσιο της ΔΕΔΙΣΑ στο Ακρωτήρι, η οποία προξένησε σοβαρές ζημιές και δημιούργησε προβλήματα στη λειτουργία του εργοστασίου.
Τότε στα Χανιά είχε βρεθεί κλιμάκιο του ΥΠΕΝ και φαινόταν ότι οι διαδικασίες για να αποκατασταθεί η ζημιά θα προχωρούσαν γρήγορα. Αποδεικνύεται όμως ότι τίποτα τέτοιο δεν έχει συμβεί και τώρα αναζητείται τρόπος να βρεθούν χρήματα από το παλιό ΕΣΠΑ για τον σκοπό αυτόν.
Στο μεταξύ, εκατοντάδες εκατομμύρια που έχουν προβλεφθεί σε άξονα στο τρέχον ΕΣΠΑ για την προμήθεια εξοπλισμού που θα χρησιμοποιείται για την ανακύκλωση, λιμνάζουν στα ταμεία και δεν έχει διατεθεί ούτε ένα ευρώ προς το παρόν, λέει στο kriti360.gr o Κώστας Πατεράκης, γενικός διευθυντής της ΔΕΔΙΣΑ, σε συνέντευξή του στον Λεωνίδα Φιλικόζη.
Ο κ. Πατεράκης μίλησε για όλα τα θέματα γύρω από τα σκουπίδια, την αποκομιδή και την επεξεργασία τους, την ανακύκλωση, την καύση, τα προβλήματα με τις καθυστερήσεις του ΕΣΠΑ και πολλά ακόμα:
Οι φωτιές και οι (μη) επισκευές
-Αποκαταστάθηκε η ζημιά από τη φωτιά του 2024;
-Για τη φωτιά στην υποδοχή του εργοστασίου μηχανικής ανακύκλωσης κομποστοποίησης, υπήρξε μια δέσμευση τότε από τον Γενικό Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων ότι θα χρηματοδοτούταν άμεσα η αποκατάσταση. Αυτό δεν έχει γίνει ακόμη και τώρα προσπαθούμε σε συνεννόηση με το Υπουργείο Οικονομίας και με τον Δήμαρχο Χανίων να χρηματοδοτήσουμε το έργο ως συνέχεια της επέκτασης του χώρου υγειονομικής ταφής, ως έργο γέφυρα μέσω ΕΣΠΑ.
Στο μεσοδιάστημα προέκυψε και η δεύτερη φωτιά στον χώρο υγειονομικής ταφής όπου ευτυχώς οι ζημιές ήταν ελάχιστες, αλλά θα ενταχθεί και αυτή στην τροποποίηση του ΕΣΠΑ που θα στείλουμε την επόμενη εβδομάδα στο Υπουργείο Οικονομίας για έγκριση. Περιμένουμε από το ΕΣΠΑ, αλλά από το παλιό, το οποίο δεν έχει κλείσει. Η αποκατάσταση ζημιάς προσεγγίζει τα τέσσερα εκατομμύρια ευρώ για την υποδοχή και για τον χώρο υγειονομικής ταφής είναι περίπου τριακόσιες χιλιάδες.
-Το εργοστάσιο όμως λειτουργεί κανονικά;
-Στήσαμε μια γραμμή βάζοντας κάποιον κάποιο πρόσθετο εξοπλισμό για να γίνεται η διαλογή στην πηγή των ανακυκλωσίμων υλικών. Γίνεται κανονικά η διαδικασία διαχωρισμού ανακυκλωσίμων υλικών, σε επιμέρους ρεύματα. Στο κομμάτι της επεξεργασίας των σύμμικτων όμως απορριμμάτων, του πράσινου κάδου, εκεί έχουμε πρόβλημα και πρέπει να αποκατασταθούν οι γραμμές για να λειτουργήσει σωστά.
Η ανακύκλωση προωθείται, τα χρήματα γι’ αυτήν… κάθονται
-Υπάρχει πρόθεση για αναβάθμιση του εργοστασίου ώστε να αυξηθεί η παραγωγικότητά του τώρα που προωθείται και η διαλογή στην πηγή;
-Για να πάμε στη διαλογή στην πηγή χρειάζεται να προμηθευτούν οι δήμοι και οι φορείς εξοπλισμό. Η εκτίμηση για το επενδυτικό σε επίπεδο νομού, για όλους τους δήμους δηλαδή και για το κομμάτι της διαλογής στην πηγή αλλά και για τον εκσυγχρονισμό του εργοστασίου μηχανικής ανακύκλωσης, κομποστοποίησης και μετασχηματισμού του σε μονάδα ανάκτησης ανακύκλωσης είναι περίπου εβδομήντα εκατομμύρια. Τρέχει το νέο ΕΣΠΑ το 2021-2027, το πρόγραμμα Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή. Αυτό το πρόγραμμα συνολικά έχει περίπου οχτακόσια εκατομμύρια ευρώ. Είμαστε στο τέλος του ’25 και δεν έχει ανοίξει καμία πρόσκληση.
Ναι, μένουν δύο χρόνια και άλλα δύο για παράταση, αλλά η πράξη δείχνει ότι με τις διαδικασίες που τρέχουν οι δημοπρατήσεις, διαγωνισμοί, οι συμβασιοποιήσεις έργων στην Ελλάδα, δεν θα προλάβουμε να απορροφήσουμε μεγάλο ποσοστό από τα οκτακόσια εκατομμύρια, με αποτέλεσμα αυτά να μεταφερθούν πιθανούν σε άλλο άξονα.
Από ίδιους πόρους είναι πάρα πολύ δύσκολο να γίνει. Εάν θεωρήσουμε ότι θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν αυτές οι επενδύσεις από τα ανταποδοτικά, θα είναι δυσθεώρητο το κόστος για τους πολίτες. Οπότε πρέπει να βρεθεί άλλο χρηματοδοτικό εργαλείο. Αλλά νομίζω ότι δεν θα πρέπει να συζητούμε για άλλο χρηματοδοτικό εργαλείο, υπάρχει ευρωπαϊκή νομοθεσία, και θα πρέπει η ελληνική πολιτεία να σκύψει το κεφάλι για να απορροφήσει τους ευρωπαϊκούς πόρους.
Λάθος η καύση των σκουπιδιών
-Για την καύση απορριμμάτων που τώρα προωθείται και στην Κρήτη, ποια άποψη έχετε; Είναι σωστή ιδέα;
Λένε ότι θα δώσει άμεση λύση για να μειωθεί το υπόλειμμα (σ.σ. το τμήμα των σκουπιδιών που απομένει μετά την επεξεργασία και δεν μπορεί να αξιοποιηθεί και θάβεται) στο 10%. Αυτή η προσέγγιση για μας είναι λάθος. Γιατί δεν έχουν γίνει όλα τα προηγούμενα βήματα που είπαμε, δηλαδή της διαλογής στην πηγή, της μείωσης του υπολείμματος.
Θα είχε νόημα να συζητούμε για την ενεργειακή αξιοποίηση, αφού έχουμε κάνει τα προηγούμενα. Ο στόχος του δέκα τοις εκατό το 2030 πολύ φοβάμαι ότι έχει μπει γι’ αυτό το λόγο. Για να μπει εμπροσθοβαρώς η ενεργειακή αξιοποίηση. Η ΕΕ δεν μας υποχρέωνε να πιάσουμε τον στόχο αυτόν το 2030, μπορούσαμε μέχρι το 2040.
-Μήπως είναι το ανάποδο; Δηλαδή, βλέποντας ότι δεν προλαβαίνουμε να κάνουμε όλα τα υπόλοιπα, σου λέει ας τα κάψουμε να τελειώνουμε;
-Μπορεί.
Η διαλογή στην πηγή θα μειώσει κάτω από το μισό τα σκουπίδια που θάβονται
-Πρακτικά πώς επηρεάζει την ανακύκλωση και την επεξεργασία που κάνετε, η διαλογή στην πηγή με τους καφέ κάδους που τοποθετούνται;
-Τα βιοαπόβλητα είναι το μεγαλύτερο ρεύμα στη σύνθεση των απορριμμάτων, προσεγγίζει περίπου το 40% και είναι τα αποφάγια, τα υπολείμματα τροφών, και γενικά οργανικές ύλες από μαγειρέματα κυρίως και από προετοιμασία φαγητών. Είναι το πιο δύσκολο ρεύμα στη διαχείριση γιατί όταν ανακατευτεί με τα άλλα απόβλητα στην ουσία τα λερώνει και δεν μπορούν να ανακυκλωθούν.
Επίσης, όταν ανακατευτεί με αυτά τα απόβλητα, λερώνεται και το ίδιο το βιοαπόβλητο, γιατί δημιουργούνται προσμίξεις, γι’ αυτό λοιπόν πάμε σε διαχωρισμό με διαλογή στην πηγή. Γιατί όταν πάρουμε καθαρά ρεύματα μειώνουμε και το υπόλειμμα που θα οδηγήσουμε πίσω στον χώρο υγειονομικής ταφής.
Από τον πράσινο κάδο που επεξεργαζόμαστε περίπου το 55% γυρίζει ως υπόλειμμα στον χώρο υγειονομικής ταφής. Θάβεται. Τεχνικά μπορούμε να το ανακτήσουμε, αλλά η αγορά δεν δέχεται τα ανακυκλώσιμα υλικά από αυτόν τον κάδο γιατί είναι βρόμικα.
Από τον μπλε κάδο το υπόλειμμα που προκύπτει είναι γύρω στο 20%. Πέφτει δηλαδή δραστικά. Από τα οργανικά δε, όταν είναι καθαρά, σχεδόν 90% γίνεται κομπόστ και προκύπτει ένα υπόλειμμα περίπου 10% που θα πάει για υγειονομική ταφή.
-Πόσο κομπόστ παράγει η ΔΕΔΙΣΑ τώρα;
–Αυτή τη στιγμή παράγουμε περίπου 6.000 τόνους το χρόνο. Όταν προχωρήσει η διαλογή στην πηγή στο μέγιστο βαθμό και όταν εκσυγχρονιστεί η μονάδα για να υποδέχεται μεγαλύτερη ποσότητα κλαδιών, υπολογίζουμε ότι θα παράγουμε περίπου 25.000 τόνους το χρόνο.
-Πόσα σκουπίδια θάβουμε σήμερα στα Χανιά;
Σήμερα στη ΔΕΔΙΣΑ θάβονται περίπου 80.000 τόνοι τον χρόνο. Σε ένα σύνολο περίπου 125.000 τόνων αποβλήτων. Η νομοθεσία λέει ότι μέχρι το 2030 θα πρέπει να μειωθεί στο 10% η ταφή, που αυτό όμως είναι ανέκδοτο να γίνει σε επίπεδο χώρας. Είναι αδύνατον να επιτευχθεί αυτό ως το 2030.
Θέλουν ρομπότ για τα σκουπίδια
-Τι πλάνα κάνετε για το εργοστάσιο το επόμενο διάστημα;
-Στο κομμάτι της διαλογής στο εργοστάσιο θυμίζω ότι είχαμε κάνει μια μεγάλη παρέμβαση το ’16 με οπτικούς διαχωριστές γιατί η διαλογή των υλικών γινόταν με τα χέρια από τους εργαζόμενους. Έπρεπε να αναγνωρίσει ο εργαζόμενος το υλικό αν είναι PET, αν είναι πολυπροπυλένιο, πολυαιθυλένιο και να το διαχωρίσει. Αυτό γίνεται τώρα με οπτικούς διαχωριστές, που στην ουσία αύξησε πολύ τη δυναμικότητα και βελτίωσε όμως και τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων.
Αυτό που εξετάζουμε είναι και τον ρομποτικό διαχωρισμό που είναι μια αιχμηρή τεχνολογία που χρησιμοποιείται κατά κόρον στην αυτοκινητοβιομηχανία αλλά και σε άλλους τομείς. Οπότε να παντρέψουμε στην ουσία αυτά τα δύο συστήματα, τους οπτικούς διαχωριστές με τους ρομποτικούς διαχωριστές και η διαλογή να γίνεται στον μέγιστο βαθμό με μηχανικό τρόπο.
Αυτό λοιπόν δεν σημαίνει όμως ότι θα μειωθούν οι θέσεις εργασίας. Θα βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας και οι εργαζόμενοι στην ουσία θα αλλάξουν αντικείμενο, κάποιοι από αυτούς.
Αυτή τη στιγμή έχουμε αρκετά ζητήματα με την εύρεση προσωπικού, όπως και σε όλους Δυσκολευόμαστε στο να βρούμε εργαζόμενους, οπότε δεν κοιτάζουμε τη λογική του να μειωθούν οι θέσεις εργασίας. Η επιχείρηση αυτή τη στιγμή απασχολεί τετρακόσιους πέντε εργαζόμενους και είναι από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις στη χώρα από άποψη προσωπικού, γιατί είναι ο μοναδικός φορέας διαχείρισης στερεών αποβλήτων που ασχολείται και με τη συλλογή και μεταφορά.
kriti360.gr
