Την πλήρη κατάρρευση της εμπιστοσύνης των Ελλήνων στους θεσμούς αποκαλύπτει η δημοσκόπηση της Kapa Research για το Heinrich Böll Stiftung. Η απογοήτευση και το αίσθημα αδικίας κυριαρχούν, με τους πολίτες να βλέπουν παντού διαφθορά και έλλειψη δικαιοσύνης.
Το πλέον συγκλονιστικό στοιχείο της έρευνας είναι ότι η απόλυτη πλειοψηφία των πολιτών βλέπει τη διαφθορά παντού, ενώ από όλους τους θεσμούς, μόνο ο στρατός διατηρεί ποσοστά εμπιστοσύνης άνω του 50%.
Η έρευνα διεξήχθη τον Σεπτέμβριο, μετά τη ΔΕΘ, σε μια περίοδο που οι αποκαλύψεις για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ πρωταγωνιστούσαν (όπως και τώρα) στην επικαιρότητα. Αν και δεν πρόκειται για μία από τις καθιερωμένες δημοσκοπήσεις για την πρόθεση ψήφου, τους «καταλληλότερους» πολιτικούς αρχηγούς κλπ, η εν λόγω δημοσκόπηση επικεντρώνεται στους θεσμούς, κάτι που ωστόσο αφορά και το Μέγαρο Μαξίμου και τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Το τρομακτικό… 97%
Το πιο ανησυχητικό στοιχείο της δημοσκόπησης είναι ότι το 97% (!) πιστεύει πως η διαφθορά είναι ευρέως διαδεδομένη στη χώρα, ένα στοιχείο που οι ερευνητές χαρακτηρίζουν «τρομακτικό». Την ίδια στιγμή, μόλις το 3% των Ελλήνων αισθάνεται ότι επικρατεί δικαιοσύνη σε προσωπικό επίπεδο.
Ελάχιστη εμπιστοσύνη συγκεντρώνει το σύστημα Δικαιοσύνης, καθώς πάνω από 7 στους 10 πολίτες δηλώνουν πως δεν το εμπιστεύονται καθόλου ή το εμπιστεύονται ελάχιστα.
Μόνο… ο στρατός
Στον αντίποδα, από όλους τους θεσμούς, μόνο ο στρατός διατηρεί ποσοστά εμπιστοσύνης άνω του 50%.
Στα Τάρταρα τα πολιτικά κόμματα
Στον πάτο της κατάταξης βρίσκονται η Βουλή, οι τράπεζες, τα κόμματα, τα συνδικάτα και τα ΜΜΕ. Ειδικά για την ενημέρωση η κατάσταση είναι πραγματικά τραγική, με το 92% των πολιτών να μην την εμπιστεύονται καθόλου η να την εμπιστεύονται ελάχιστα. Όσο για τον θεσμό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αξιολογείται αρνητικά από το 75% των πολιτών.
Αποστασιοποίηση των νέων
Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η αποστασιοποίηση των νέων από το πολιτικό σύστημα, καθώς δεν νιώθουν απλά αναντιπροσώπευτοι, αλλά αποκρούονται από την πολιτική λόγω της έλλειψης διαφάνειας και του αισθήματος συγκάλυψης.
Παράδοξα, οι ίδιοι νέοι δηλώνουν –σε μεγαλύτερο βαθμό από κάθε άλλη ηλικιακή ομάδα– πως θα ενεργοποιούνταν πολιτικά αν αντιμετωπίζονταν οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες. Επιπλέον, περίπου ένας στους δύο πολίτες απαντά πως θα τον παρακινούσε να ασχοληθεί με τα κοινά η εμφάνιση ενός νέου πολιτικού κόμματος που θα τους αντιπροσώπευε αληθινά. Αυτή η επιθυμία είναι εντονότερη σε όσους αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, στους αριστερούς ψηφοφόρους, αλλά και σε εκείνους που δεν ταυτίζονται με κανένα πολιτικό χώρο.
Τα βασικά πορίσματα της έρευνας
Η έρευνα, με τίτλο «Πολίτες και πολιτεία: Εμπιστοσύνη, ανισότητα ευκαιριών, πολιτική συμμετοχή», μέσα από ένα ευρύτατο φάσμα ερωτήσεων διερευνά την άποψη των πολιτών για πολιτειακούς θεσμούς, για συγκεκριμένες κρατικές υπηρεσίες και για φαινόμενα της κοινωνικής ζωής. Ταυτόχρονα καταγράφει το πώς όλα τα παραπάνω επηρεάζουν τις υποκειμενικές αντιλήψεις των πολιτών, όπως αυτές αποκρυσταλλώνονται σε συγκεκριμένα συναισθήματα.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς της έρευνας, τα βασικά ευρήματα είναι τα εξής:
- Φαίνεται να παγιώνεται η καταβαράθρωση της εμπιστοσύνης στους θεσμούς -εύρημα όλων των δημοσκοπήσεων των τελευταίων ετών- όπως και η έλλειψη συσχέτισης ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα και τους πολίτες.
- Αναδύονται οικονομικές αλλά και χωρικές ανισότητες, καθώς και τα συναισθήματα της απογοήτευσης, του φόβου, του θυμού και για πρώτη ίσως φορά τόσο έντονα της αδικίας.
- Διάχυτη είναι η διαπίστωση πως αν κάποιος δεν διαθέτει οικονομικές δυνατότητες, αντιμετωπίζει τεράστια εμπόδια σε κάθε επίπεδο, και ότι η παροχή μιας δημοκρατικής και ισότιμης πρόσβασης σε ευκαιρίες είναι κάτι που η πολιτεία αδυνατεί ή δεν θέλει να κάνει.
www.bankingnews.gr
