More

    Η περιοχή των Αστερουσίων στο Παγκόσμιο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας (pics)

    Ακολουθούν οι σχετικές ανακοινώσεις:

    Μετά από συντονισμένες προσπάθειες δύο και πλέον ετών, η Γραμματεία του Προγράμματος Άνθρωπος και Βιόσφαιρα (Man and the Biosphere/MAB) της UNESCO κοινοποίησε στην Ελληνική Εθνική Επιτροπή τη θετική Εισήγηση της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής του Οργανισμού για τα Αποθέματα Βιόσφαιρας (International Advisory Committee for Biosphere Reserves (IACBR), περί της έγκρισης της ένταξης της Περιοχής των Αστερουσίων, περιλαμβανομένης και της παράκτιας και θαλάσσιας ζώνης της στο Παγκόσμιο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας (World Network of Biosphere Reserves (WNBR)), του Προγράμματος MAB της UNESCO.

    Στο ιδιαίτερα σημαντικό και κορυφαίας διαβάθμισης αυτό Δίκτυο ανήκουν πάνω από 700 περιοχές σε όλο τον κόσμο, και από τη χώρα μας ο Όλυμπος και το Φαράγγι της Σαμαριάς που είχαν ενταχθεί στο Δίκτυο τη δεκαετία του 1980.

    H ένταξη αυτή αποτελεί εξαιρετικά μεγάλη επιτυχία και τιμή για την Ελλάδα, γίνεται με τις νέες, αυξημένων απαιτήσεων, προϋποθέσεις ένταξης και επετεύχθη μετά από προσεκτική και συγκροτημένη προετοιμασία. Η προετοιμασία περιέλαβε τεκμηριωμένες επιστημονικές μελέτες και υποδειγματική συνεργασία όλων των Περιφερειακών και Τοπικών φορέων της Κρήτης και συγκεκριμένα της Περιφέρειας Κρήτης, της Αναπτυξιακής Ηρακλείου, των Δήμων Αρχανών – Αστερουσίων, Βιάννου, Γόρτυνας, Μινώα Πεδιάδας και Φαιστού, αλλά και της Εφορίας Αρχαιοτήτων, του Φορέα Διαχείρισης Κεντρικής και Ανατολικής Κρήτης και όλων των Δημοσίων Υπηρεσιών, Οργανώσεων, Επιμελητηρίων, Εκπαιδευτικών και Φορέων και την ομόθυμη στήριξη από τους πολίτες/κατοίκους που επετεύχθη μέσω δημοσίων διαβουλεύσεων, με τον συντονισμό της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής MAB/UNESCO (υπό την Προεδρία του Καθηγ. Μ. Σκούλλου), που λειτουργεί υπό την Ελληνική Εθνική Επιτροπή UNESCO (υπό την Προεδρία της κας Αικατερίνης Τζιτζικώστα), η οποία στήριξε ενθέρμως την όλη προσπάθεια. Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η συμβολή του κ Σταύρου Αρναουτάκη, Περιφερειάρχη Κρήτης, της κας Θεανούς Βρέντζου, πρώην Αντιπεριφερειάρχου Κρήτης και της Αναπτυξιακής Εταιρείας Ηρακλείου με Πρόεδρο τον κο Εμμανουήλ Κοκοσάλη, Διευθυντή τον κο Γιώργο Μαυρογιάννη και Μελετητή, τον κο Αναστάσιο Δημαλέξη. Η προσπάθεια πλαισιώθηκε και με επισκέψεις στην Γραμματεία του MAB/UNESCO στο Παρίσι.

    Σημειώνεται ότι τα Αποθέματα Βιόσφαιρας (Biosphere Reserves) αποτελούν σήμερα, υψηλότατου κύρους περιοχές συνδυασμένης Προστασίας του Περιβάλλοντος και της Πολιτισμικής Κληρονομιάς με παράλληλη δυναμική προώθηση της Αειφόρου Ανάπτυξης των περιοχών που εντάσσονται στο πρόγραμμα.

    Περιλαμβάνουν τρεις ζώνες: (1) την ζώνη του «πυρήνα» (core zone) όπου κυρίαρχη είναι η προστασία της βιοποικιλότητας εκτός οικισμών, (2) την ζώνη εξουδετέρωσης (buffer zone) με χαλαρότερους περιορισμούς χρήσεων και έμφαση σε λειτουργίες και υπηρεσίες όπως η εκπαίδευση για περιβάλλον και αειφόρο ανάπτυξη, η επιστημονική έρευνα και οικοτουρισμός και (3) την λεγόμενη «μεταβατική/περιφερειακή ζώνη» όπου εντάσσονται οι οικισμοί, καλλιέργειες, τουρισμός και άλλες χρήσεις με αειφορικό αναπτυξιακό προσανατολισμό.

    Σημειώνεται ότι οι ζώνες του πυρήνα και αντιστάθμισης συμπίπτουν με τις περιοχές Natura οπότε κανένας «πρόσθετος» περιορισμός δεν επιβάλλεται, ενώ εξασφαλίζεται από τις υπάρχουσες ήδη αυστηρές προβλέψεις, η αποτελεσματική προστασία της διατήρησης της βιοποικιλότητας.

    Η επίσημη επικύρωση της εισδοχής και «υποδοχή» των Αστερουσίων στο Δίκτυο αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην 32η Σύνοδο του Διεθνούς Συμβουλίου του MAB/UNESCO στην οποία μετέχουν Υπουργοί, Ανώτεροι Αξιωματούχοι Κυβερνήσεων και Πρόεδροι των Εθνικών Επιτροπών. Η Σύνοδος επρόκειτο να συγκληθεί στην Νιγηρία μεταξύ 22 και 26 Ιουνίου 2020 αλλά έχει αναβληθεί λόγω COVID-19 χωρίς να έχει ορισθεί ακόμη ο τόπος και χρόνος της σύγκλισης της.

    Σας αποστέλλουμε σύντομη περιγραφή της προς ένταξη περιοχής και σπάνιο φωτογραφικό υλικό που προστατεύεται αυστηρά από copyrights και μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για την προβολή της ένταξης και μόνο και δεν πρέπει να αποθηκευτεί στα αρχεία των ΜΜΕ ή ιδιωτών. Σημειώνεται ότι η ίδια η UNESCO θα ετοιμάσει κατάλληλο υλικό και βίντεο για τον Διεθνή Τύπο και την 32η Σύνοδο του προγράμματος ΜΑΒ/UNESCO βάσει υλικού που θα προετοιμασθεί από την Ελληνική πλευρά.

     

    Σύντομη περιγραφή της προς ένταξη περιοχής

    Η προς ένταξη περιοχή των Αστερουσίων καταλαμβάνει 367 km2 χερσαίας έκτασης και ευρεία παράκτια και θαλάσσια ζώνη του Νότιου Κρητικού (Λιβυκού) Πελάγους. Βρίσκεται στο νοτιότατο άκρο της Ευρώπης, στον νότο της Κρήτης, στην οποία έχουν καταγραφεί περίπου 1.800 είδη φυτών, 180 από τα οποία είναι στενοενδημικά της Κρήτης απαντώνται δηλαδή στην περιοχή και πουθενά αλλού στον κόσμο.

    Επιπλέον στην υπό ένταξη περιοχή έχουν καταγραφεί 14 διαφορετικοί τύποι οικοτόπων Ευρωπαϊκής/Κοινοτικής σημασίας, από τους οποίους οι τρεις είναι οικότοποι προτεραιότητας. ενώ υπάρχουν πλήθος σημαντικών ειδών πανίδας και χλωρίδας (είδη προτεραιότητας) που προστατεύονται από την Εθνική και Κοινοτική νομοθεσία1, και κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων τόσο σε σημειακά προστατευτέα μνημεία όσο και σε ευρύτερες περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέροντος που περιλαμβάνουν εκτεταμένες ζώνες αρχαιολογικών καταλοίπων, σημειακών μνημείων και περιβάλλοντος χώρου αυτών.

    Συνοπτικά έχουν εντοπιστεί 30 ενδημικά φυτά, σε αυτά περιλαμβάνεται και η Lomelosia minoana subsp. asterusica το οποίο είναι στενοενδημικό της Κρήτης και μάλιστα έχει καταγραφεί μόνο στην κορυφή του Κόφινα των Αστερουσίων. Υπάρχουν επίσης αρκετά ενδημικά φυτά της Ανατολικής Μεσογείου όπως τα Malcolmia flexuosa subsp. naxensis, Barlia robertiana και οι ορχιδέες Ophrys fusca, Ophrys tenthredinifera και φυτά που απαντώνται μόνο στο Αιγαίο και την Τουρκία όπως τα Arum creticum και Lactuca acanthifolia. Σημαντική είναι επίσης η παρουσία φυκών όπως τα Lithophyllum tortuosum, Caulerpa cylindracea, Ganonema farinosum.), 8 ενδημικά είδη ασπόνδυλων, και αρκετά σημαντικά είδη σπονδυλόζωων: 3 αμφίβια, 9 ερπετά, 12 θηλαστικά, όπως νυχτερίδες (Rhinolophus blasii, Myotis blythii, Pipistrellus kuhlii και Tadarida teniotis) και η αγριόγατα (Felis silvestris cretensis). Ειδική μνεία θα πρέπει να γίνει για την ορνιθοπανίδα της περιοχής, κυρίως λόγω της ετερογένειας των οικοσυστημάτων που απαντώνται στην περιοχή αλλά και τη γεωγραφική της θέση όπου έχουν καταγραφεί συνολικά 192 είδη πουλιών, τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά (όπως Γυπαετός – Gypaetus Barbatus, το Όρνιο- Gyps fulvus, ο Χρυσαετός Aquila chrysaetos, και ο Σπιζαετός- Hieraaetus fasciatus).

    Παράλληλα, στη θαλάσσια περιοχή του Νότιου Κρητικού (Λιβικού) Πελάγους που περιλαμβάνεται στην Ελληνική Τάφρο συναντάμε τη θαλάσσια χελώνα Caretta caretta, τη Μεσογειακή φώκια Monachus monachus, σημαντικά και σπάνια/απειλούμενα είδη κητωδών (φυσητήρες-Physeter macrocephalus, ζωνοδέλφινα -Stemella coeruleoalba, ζιφιοί Ziphius cavivostris, ρινοδέλφινα-Tursiops truncatus και σταχτοδέλφινο Crampus griseus) καθώς και την εντυπωσιακή παρουσία λιβαδιών ποσειδωνίας Posidonia oceanica.

     

    Ακόμη είναι ιδιαίτερα σημαντικά τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά της περιοχής, το βιο- κλίμα, η διαχρονικά έντονη ανθρώπινη παρουσία και οι παραγωγικές δραστηριότητες στην περιοχή (αγροτικές και κτηνοτροφικές) που διαμόρφωσαν το σημερινό μοναδικό τοπίο και οικοσύστημα. Ανθρώπινος πληθυσμός του ΑΒ αποτελεί ένα κοινωνικό κεφάλαιο ανεκτίμητης αξίας.

    1 Τρεις προστατευόμενες Περιοχές του δικτύου Natura (1 ΖΕΠ με κωδικό GR4310013 –Αστερούσια Όρη, και 2 ΕΖΔ με κωδικό GR4310005- Αστερούσια και μέρος της ΕΖΔ με κωδικό GR4310004 – Δυτικά Αστερούσια) και 3 Καταφύγια Άγριας Ζωής (ΚΑΖ) (Κ706- Αστερούσια Δήμων Αστερουσίων και Κόφινα, Κ587, Βίγλα-Κρύο Νερό (Αντισκαρίου), Κ806 Δυτικά Αστερούσια – Αγιοφάραγγο του Δήμου Μοιρών.

     

     

    2 Όπως: Αρχαιολογικός χώρος Ματάλων, Παραδοσιακός οικισμός Μάταλα, Μονή Οδηγήτριας, Αρχαιολογικός χώρος Λασαίας, Αρχαιολογικός χώρος Καλοί Λιμένες – ΤΡΑΦΟΣ, Αρχαιολογικός χώρος Λέντα, Αρχαιολογικός χώρος Τρυπητής, Αρχαιολογικός χώρος Κουμασάς, Αρχαιολογικός χώρος Κοφινά, Διατηρητέο κτιριακό συγκρότημα ΚΑΠΕΤΑΝΙΑΝΑ, Αρχαιολογικός χώρος ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΠΕΤΑΝΙΑΝΩΝ, Διατηρητέο μνημείο ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΚΟΥΔΟΥΜΑ, Διατηρητέο μνημεία ΤΡΕΙΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ, Παραδοσιακός οικισμός ΕΘΙΑ, Αρχαιολογικός χώρος ΡΟΤΑΣΙΟΥ, Αρχαιολογικός χώρος ΤΣΟΥΤΣΟΥΡΟΣ, Αρχαιολογικός χώρος ΜΙΤΑΤΟΥΛΙΑ και Αρχαιολογικός χώρος ΠΛΑΚΑ.

    Το μέγεθος της υπό ένταξη περιοχής, καθώς και το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος της εμπίπτει σε περιοχές Natura που υπόκεινται ήδη σε αυστηρούς περιορισμούς για την προστασία των οικοσυστημάτων, εξασφαλίζει την αποτελεσματική εκπλήρωση της διατήρησης της βιοποικιλότητας. Παράλληλα, η παρουσία ενός ενδιαφέροντος συνδυασμού φυσικών οικοσυστημάτων υψηλής αξίας, αγροτικών εκτάσεων, μνημείων και περιοχών πλούσιας «υλικής» και «άυλης» πολιτισμικής κληρονομιάς/παραδόσεων στην ενδοχώρα και μιας σημαντικής ροής επισκεπτών στην παράκτια ζώνη, παρέχει εξαιρετικές ευκαιρίες για τον στρατηγικό σχεδιασμό αειφορικών αναπτυξιακών δραστηριοτήτων όπως ήπιων τουριστικών και άλλων υπηρεσιών αλλά και προώθησης ποικίλων τοπικών προϊόντων. Το δυναμικό αυτό, καθώς και η παρουσία αγρο κτηνοτροφικών παραδοσιακών δραστηριοτήτων και άλλων τοπικών προϊόντων υψηλής ποιότητας, μπορούν να εξασφαλίσουν αειφόρο οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη επιβραδύνοντας ή και αντιστρέφοντας τη δημογραφική εκροή και ιδιαίτερα των νέων από την περιοχή. Προς την κατεύθυνση αυτή ελπίζεται ότι θα συμβάλλει και η Ίδρυση ομάδας νέων της περιοχής Αστερουσίων που θα ενημερωθεί μέσω σεμιναρίων και να αναλάβει πρωτοβουλίες για κατάλληλες σχετικές δράσεις και προγράμματα.

    Δείτε ΕΔΩ περισσότερα από το Kriti360.gr 

    googlenews Kriti360

    Ακολουθήστε το kriti360.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

    ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ