Σημαντικές πτυχές αναδείχθηκαν στο πλαίσιο του Πανελλαδικού Συνεδρίου της ΕΣΗΕΠΗΝ στο Ρέθυμνο, με θέμα “Ολοκαυτώματα…80 χρόνια μετά…”
Τα παραπάνω βρέθηκαν στο επίκεντρο του Πανελλήνιου Συνεδρίου με θέμα “Ολοκαυτώματα…80 χρόνια μετά…” που πραγματοποιήθηκε στο Ρέθυμνο, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων μνήμης και τιμής για τα Ολοκαυτώματα των Ανωγείων και των χωριών του Κέντρους. Τις εκδηλώσεις διοργάνωσε η Ένωση Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Πελοποννήσου—Ηπείρου- Νήσων. Συνδιοργανωτές των εκδηλώσεων μνήμης που έγιναν 21-23 Αυγούστου στο Ρέθυμνο και κορυφώθηκαν με το Πανελλαδικό συνέδριο, ήταν η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Συντακτών ΠΟΕΣΥ και οι Δήμοι Αμαρίου και Ανωγείων με την στήριξη της Περιφέρειας Κρήτης.
Στο πλαίσιο του συνεδρίου αναδείχθηκαν πολύτιμα στοιχεία για τα Ολοκαυτώματα σε όλη την Ελλάδα, καθώς και του Ρεθύμνου και ειδικότερα των Ανωγείων, του Μυλοποτάμου, του Αμαρίου και τα μαρτυρικά χωριά του Δήμου Αγίου Βασιλείου, μέσα από παρεμβάσεις και ομιλίες που σκιαγράφησαν τις πτυχές τις ιστορίας, τα γεγονότα, καθώς και όσα ακολούθησαν στην πορεία των 80 ετών μέχρι σήμερα.
Βραβεύσεις από την ΕΣΗΕΠΗΝ
Στη διάρκεια του συνεδρίου από την Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Πελοποννήσου Ηπείρου και Νήσων βραβεύτηκαν ο περιφερειαρχης Κρητης κ. Σταύρος Αρναουτάκης για την διαρκή στήριξή του στην ανάπτυξη δράσεων για την ανάδειξη της ιστορίας των Ολοκαυτωμάτων και τη συμβολή του στην διατήρηση της ιστορικής μνήμης καθώς και η ιστορική ερευνήτρια Εύα Λαδιά, μέλος της Ένωσης Συντακτών, για την προσφορά της στην ερευνητική δημοσιογραφία και την προσφορά της στην διατήρηση της ιστορικής μνήμης και στον πολιτισμό.
Την πλακέτα απένειμε στον Περιφερειάρχη ο Αντιπρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Αντώνης Παπουτσάκης. Τις δημόσιες ευχαριστίες της στον Περιφερειάρχη για την στήριξη της Περιφέρειας εξέφρασε το στέλεχος της οργανωτικής επιτροπής και έχουσα την ιδέα του συνεδρίου, δημοσιογράφος Εύα Λαδιά (τιμήθηκε επίσης από την δημοσιογραφική Ένωση ), ενώ τα συγχαρητήρια τους επίσης στον κ. Αρναουτάκη εξέφρασαν τα παριστάμενα μέλη του προεδρείου, ο Θανάσης Μπαμπανέβας πρόεδρος ΤΕΑΣ της ΕΣΗΕΠΗΝ, και ο Κώστας Βασιλάκης μέλος Δ.Σ της ΠΟΕΣΥ.
Ιστορική μνήμη μέσα από το αρχείο του Μουσείου τύπου της ΕΣΗΕΠΗΝ
Στη αίθουσα του Ωδείου στη διάρκεια της εκδήλωσης υπήρχαν αρχεία από το Μουσείο τύπου της Ενώσεων Συντακτών Πελοποννήσου Ηπείρου και Νήσων , με αναφορές του τύπου στα ιστορικά γεγονότα της περιόδου, εισφεροντας πολύτιμα στοιχεία που φωτίζουν την ιστορική μνήμη.
Σ. Αρναουτάκης: “Ενώνουμε τη φωνή μας για μια δίκαιη διεκδίκηση”
Σε δηλώσεις του ο Περιφερειάρχης Κρήτης , Σταύρος Αρναουτάκης ανέφερε: “Είναι ιδιαίτερα τιμητικό ένα Πανελλήνιο συνέδριο για τα Ολοκαυτώματα να γίνεται εδώ στο Ρέθυμνο. Η Περιφέρεια είναι μαζί με όλους τους κατοίκους των χωριών που έχουν δεχτεί τόσους θανάτους από τον ναζισμό, από τους Γερμανούς. Όλοι μαζί πρέπει να ενώνουμε τη φωνή και να διεκδικούμε για τις αποζημιώσεις. Είναι μια δίκαιη διεκδίκηση για όλους τους ανθρώπους που θανατώθηκαν για τη δική μας ελευθερία. Η περιφέρεια Κρήτης θα είναι πάντα μαζί με όλους αυτούς τους ανθρώπους για την διεκδίκηση αλλά και για να γνωρίζουν οι νέες γενιές τι έχει γίνει πριν από 80 χρόνια”.Η πολιτική βούληση από πλευράς της περιφέρειας Κρήτης, για την διεκδίκηση των αποζημιώσεων , όπως τόνισε ο κ. Αρναουτάκης, είναι δεδομένη και υπογράμμισε: “Από την πρώτη στιγμή, από το 2011 είναι δεδομένη η βούληση της Περιφέρειάς μας και πάμε μαζί με όλους αυτούς τους ανθρώπους σε όλη την Κρήτη”. Πάντως , όπως τόνισε ήδη το πρώτο βήμα, έχει γίνει καθώς έχει “περάσει ομόφωνα από τη Βουλή” ωστόσο είναι απαραίτητο , επεσήμανε, “όλο το πολιτικό σύστημα να διεκδικεί διαρκώς τις Γερμανικές αποζημιώσεις”.
Μαίρη Λιονή : “Εθνικό ζήτημα οι αποζημιώσεις και ιερή μνήμη για τα ολοκαυτώματα”
Η Αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνης Μαίρη Λιονή σε δηλώσεις της υπογράμμισε: “Είναι μεγάλη χαρά και τιμή που στην Περιφέρεια Κρήτης και στην Π.Ε Ρεθύμνου, γίνεται το πρώτο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα μαρτυρικά χωριά, για να τιμήσουμε τα Ολοκαυτώματα. Οι εισηγήσεις που έχουν ακουστεί σε ότι αφορά τα μαρτυρικά χωριά του Νομού Ρεθύμνου, των Ανωγείων, του Αμαρίου, του Αγίου Βασιλείου, πραγματικά είναι πολύ ουσιαστικές, όπως και οι εισηγήσεις των υπολοίπων μαρτυρικών χωριών απ’ όλη την Ελλάδα. Έχουμε την χαρά και την τιμή να φιλοξενούμε εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης απ’ όλα τα μαρτυρικά χωριά της Ελλάδος, τους οποίους υποδεχτήκαμε και στα γραφεία της Π.Ε Ρεθύμνου. Οι ίδιοι και οι εκπρόσωποι του τύπου, θέλησαν να τιμήσουν και τον περιφερειάρχη μας κο Αρναουτάκη για τη συμβολή του πάνω στην ενίσχυση των δραστηριοτήτων των συλλόγων και των τοπικών αυτοδιοικήσεων σε ότι αφορά τα ολοκαυτώματα . Στο να μην ξεχαστούν. Επίσης, είναι σημαντικό και εθνικό ζήτημα θα έλεγα, η ιερή μνήμη για τα ολοκαυτώματα αλλά και για το θέμα των αποζημιώσεων από το Γερμανικό κράτος για τους ανθρώπους που έχασαν δικούς τους , που καταστράφηκαν οι ζωές και οι περιουσίες τους. Είναι πολύ σημαντικό όπως επεσήμαναν όλοι οι ομιλητές η ιστορία αυτή να μην ξεχαστεί , να μην παραδοθεί στη λήθη. Αποτελεί καθολικό αίτημα, να διδάσκεται η τοπική ιστορία σε όλα τα σχολεία έτσι ώστε τα νέα παιδιά να μαθαίνουν την ιστορία. Γιατί λαός που δεν μαθαίνει την ιστορία του είναι λαός καταδικασμένος να χαθεί”.
Μ. Σαρρής: Η συνάντηση αυτή μπορεί να γίνει θεσμός και να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη των ανθρώπων που θυσιάστηκαν για την πατρίδα
Ο εντεταλμένος περιφερειακός σύμβουλος πολιτικής προστασίας Μιχάλης Σαρρής ανέφερε σε δηλώσεις του: “Έχουμε την τιμή να έχουμε εδώ στο Ρέθυμνο εκπροσώπους από τα μαρτυρικά χωριά της χώρας. Είναι το πρώτο συνέδριο που γίνεται σε Πανελλαδικό επίπεδο και ει νια μια ευκαιρία τιμής και μνήμης προς τους αναίτια σκοτωμένους και όλα αυτά τα χωριά που μαρτύρησαν από το ναζισμό και το φασισμό. Η συνάντηση αυτή μπορεί κάλλιστα να γίνει θεσμός και να πραγματοποιείται κάθε χρόνο, ώστε να μείνει ζωντανή η μνήμη των συνανθρώπων μας που θυσιάστηκαν για την πατρίδα”.
Γ. Μαρινάκης: “Θα πρέπει να ασχοληθούμε και με τις νέες γενιές και να μπορέσουν να γίνουν φορείς αυτής της κληρονομιάς”
Ο Δήμαρχος Ρεθύμνου και πρόεδρος της ΠΕΔ Κρήτης Γιώργος Μαρινάκης σε δηλώσεις του μίλησε για την ιστορική μνήμη και την αξία της ανάδειξής της αλλά και την ανάγκη για διάχυση της γνώσης στις νεότερες γενιές και όπως τόνισε: “Είναι χαρά μας που φιλοξενούμε στο Ρέθυμνο αυτή την πρωτοβουλία των μαρτυρικών τόπων, που είναι δυστυχώς πολλοί στην πατρίδα μας. Είναι εδώ εκπρόσωποι από 28 μαρτυρικούς τόπους απ’ όλη την Ελλάδα και καταθέτουμε και την ιστορική μας μνήμη, αλλά κυρίως τη διάθεσή μας την ιστορία μας να την μεταφέρουμε στις νέες γενιές. Οι άνθρωποι αυτοί που μαρτύρησαν είχαν ένα αξιακό φορτίο το οποίο το υπερασπίστηκαν ακόμα και με τη ζωή τους. Τα προβλήματα και τα παραγωγικά αίτια που δημιουργούν αυτούς τους εθνικούς ολέθρους δεν έχουν εκλείψει στη σημερινή εποχή και πρέπει να τα ανιχνεύουμε σωστά και να διαχωρίζουμε τον πραγματικό πατριωτισμό από την πατριδοκαπηλία. Πρέπει λοιπόν να πούμε ναι στην μνήμη, ναι στην ιστορία , ναι στην τιμή σε εκείνους που είναι ένδοξοι και οφείλουμε να τους θυμόμαστε. Αλλά θα πρέπει να ασχοληθούμε και με τις νέες γενιές και να μπορέσουν να γίνουν φορείς αυτής της κληρονομιάς”.
Κ. Βασιλάκης: “Η ΠΟΕΣΥ πάντα δίπλα σ’ αυτά ενισχύουν την ιστορική μνήμη”
Σε δηλώσεις του ο Κώστας Βασιλάκης έφορος της ΠΟΕΣΥ, ανέφερε στο πλαίσιο της διοργάνωσης: “Έχουμε μια πολύ σημαντική εκδήλωση στο Ρέθυμνο για τα 80 χρόνια των Ολοκαυτωμάτων. Είναι ευκαιρία να πούμε ότι δεν πρέπει να ξεχάσουμε και ότι η μνήμη πρέπει να μείνει ολοζώντανη και υπάρχει και η γνωστή ρήση ότι ο φασισμός φυτρώνει στη δυστυχία, καλλιεργείται από την αμάθεια και ποτίζεται από το νερό της ιστορικής λήθης”.
Όπως σημείωσε όλοι, αλλά κυρίως η πολιτεία θα πρέπει να προχωρήσει σε ενέργειες ώστε οι νέοι να διδαχθούν την ιστορία μέσα από το σχολείο , ενισχύοντας έτσι την ιστορική μνήμη. Όπως ανέφερε: “Η πολιτεία θα πρέπει σε όλα τα σχολεία να εντάξει ως κύριο μάθημα – στα Δημοτικά, τα Γυμνάσια και τα Λύκεια – την τοπική ιστορία. Πρέπει να το κάνει κάποτε πράξη και όλοι να συμβάλλουμε προς την κατεύθυνση αυτή. Η ΠΟΕΣΥ είναι και θα είναι πάντα κοντά σε τέτοια ζητήματα, αιτήματα και τέτοιες εκδηλώσεις που ενισχύουν την ιστορική μνήμη”.
Α. Παπουτσάκης: “Η φωνή και το δάκρυ να ακουστεί σε όλη τη χώρα”
Ο Αντώνης Παπουτσάκης, αντιπρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Πελοποννήσου, Ηπείρου και Νήσων σε δηλώσεις του αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία, αλλά και στην επόμενη ημέρα της προσπάθειας αυτής που θα πρέπει να είναι διαρκής. “Η Ένωση Συντακτών πήρε την πρωτοβουλία μαζί με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Συντακτών να συνδιοργανώσει αυτό το αντάμωμα μνήμης από τα Ολοκαυτώματα 80 χρόνια μετά. Είναι μια ιστορική ημέρα σήμερα για την Κρήτη και το Ρέθυμνο διότι διοργανώνεται για πρώτη φορά αυτό το πανελλήνιο συνέδριο και δίνει την αφορμή σε δημάρχους και εκπροσώπους μαρτυρικών χωριών να έρθουν στο Ρέθυμνο και να καταθέσουν τις δικές τους μαρτυρίες και να δώσουν έναυσμα και σε άλλες περιφέρειες της χώρας να διοργανώσουν αντίστοιχα συνέδρια έτσι ώστε η φωνή , το δάκρυ, να ακουστεί σε όλη τη χώρα” υπογράμμισε ο ίδιος.
Εύα Λαδιά: “Ευκαιρία να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα”
Η ιστορική ερευνήτρια Εύα Λαδιά, που υπήρξε ο στυλοβάτης της συνολικής προσπάθεια με αφετηρία το βιβλίο της “Μαρτυρικά χωριά Νομού Ρεθύμνου”, μίλησε για την πρωτοβουλία της διοργάνωσης του συνεδρίου, που αποτελεί το πρώτο Πανελλαδικό συνέδριο για τα Ολοκαυτώματα. Όπως τόνισε η ίδια:
“Για πρώτη φορά βρίσκονται σ’ έναν τόπο εκπρόσωποι μαρτυρικών χωριών για να ανταλλάξουν προβληματισμούς. Την ιστορία λίγο πολύ την ξέρουμε, πρέπει να δούμε όμως και που βρισκόμαστε σήμερα. Αυτά τα 80 χρόνια έγιναν βήματα προόδου. Αυτά τα καμμένα χωριά ανασυγκροτήθηκαν , βρέθηκαν κάποιοι άνθρωποι να δώσουν το καλό παράδειγμα, όπως έχουμε στο Γερακάρι. Θα έχουμε και τα πρακτικά αυτού του συνεδρίου που μας έκανε μεγάλη χάρη ο περιφερειάρχης Κρήτης να το στηρίξει και μάλιστα έχουμε πλέον και εντεταλμένο σύμβουλο, τον κ Νίκο Μπιμπάκη, για τα ολοκαυτώματα. Αυτό μας δίνει την ευκαιρία να προχωρήσουμε και να πάμε στο επόμενο βήμα το οποίο είναι να σταματήσει η μοιρολατρία, να κοιτάμε μπροστά, να αποκτήσουμε λίγο από την υπερηφάνεια εκείνη που έβλεπαν τον θάνατο κατάματα και τον έφτυναν και να δούμε πως με ομόνοια , σύμπνοια και αγάπη θα πετύχουμε τις όποιες διεκδικήσεις. Πολύ περισσότερο, πως θα διατηρήσουμε την ιστορική μνήμη, γιατί ένα πράγμα μας λένε αυτοί οι νεκροί: “μην με ξεχνάτε, είχα ζωή και όνειρα, αλλά για την υπερηφάνεια σας στήθηκα στον τοίχο” . Είπαν στον εχθρό με τη δική τους θυσία να μπει ένα τέλος. Ελπίζω αυτό το μήνυμα να περάσει στις επόμενες γενιές και είναι χρέος δικό μας”.
“Ο αγώνας ανάδειξης της ιστορικής αλήθειας συνεχίζεται και κλιμακώνεται μέσα από την διεκδίκηση των Γερμανικών οφειλών”
Ο Δρ Αριστομένης Συγγελάκης , Πανεπιστημιακός, Συγγραματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα αναφέρθηκε σε δηλώσεις του ειδικότερα για τον αγώνα που γίνεται “για την υπεράσπιση της ιστορικής μνήμης” αλλά και την διεκδίκηση των Γερμανικών αποζημιώσεων που συνεχίζεται όπως τόνισε “μέχρι την τελική δικαίωση”.
Συγκεκριμένα, ο ίδιος ανέφερε: “Εδώ στο Ρέθυμνο στην ηρωική και μαρτυρική Κρήτη, η Βιάννος, τα Ανώγεια, τα χωριά του Κέντρους, η Κάντανος, η Καλή Συκιά, όλα τα καμμένα ηρωικά χωριά της Κρήτης συναντούν τα Καλάβρυτα, το Δίστομο, το Κομμένο, τους Πύργους Εορδαίας, , τα Κερδύλλια, όλα τα δεκάδες, εκατοντάδες Ελληνικά χωριά που συμβολίζουν το μεγαλείο της αντίστασης και της θυσίας και την κτηνωδία παράλληλα του ναζισμού την οποία πλήρωσε πολύ βαριά ο Ελληνικός λαός. Η χώρα μας δικαιούται να είναι υπερήφανη για όσα προσέφερε στην αντιφασιστική νίκη των λαών, έχοντας καθοριστική συμβολή από τον αγώνα στο μέτωπο της Αλβανίας ,με τον παλαιικό ξεσηκωμό της μάχης της Κρήτης και το έπος της Εθνικής Αντίστασης. Ο αγώνας για δικαιοσύνη και αποζημίωση , ο αγώνας για υπεράσπιση της ιστορικής μνήμης απέναντι στους επιλήσμονες της ιστορίας και του παραχαράκτες της ιστορικής αλήθειας, συνεχίζεται, κλιμακώνεται και εκφράζεται μέσα από τη διεκδίκηση των Γερμανικών οφειλών. Θα μείνουμε σ’ αυτό το μετερίζι της τιμής μέχρι την τελική δικαίωση”.
Ο ειδικός σύμβουλος του Περιφερειάρχη Κρήτης στον τομέα των Ολοκαυτωμάτων,Νικος Μπιμπάκης σε δηλώσεις του μίλησε για μια ιστορική στιγμή για τα τοπικά χρονικά και υπογράμμισε: “ Για πρώτη φορά μαρτυρικά χωριά κι από την άλλη Ελλάδα στέλνουν το μήνυμα της θυσίας τους μέσα από τους άξιους εκπροσώπους τους. Και από την πανελλαδική αυτή συνάντηση οι διεκδικήσεις του δικαίου αποκτούν ισχυρότερη φωνή και η μνήμη αποκτά ελπίδα για το μέλλον . Δεν πρόκειται για εκδήλωση εντυπώσεων. Στη διάρκειά της δεν υπάρχουν λίγο ή πολύ πληττόμενοι από τη μάστιγα του ναζισμού. Δεν μετριέται ο άδικος χαμός με νούμερα διεκδικώντας υπεροχή. Κάθε τι που προκαλεί πόνο και δάκρυα δεν μετριέται με τη δυναμική σε εξουσία ενός τόπου. Δεν σας μιλώ σαν πολιτικό πρόσωπο που τιμά μια εκδήλωση. Γαλουχήθηκα κι εγώ με τα «γιατί» ενός αφανισμένου από τον εχθρό χωριού το Σοκαρά που πλήρωσε επίσης βαρύ φόρο αίματος για τον αγώνα του ενάντια στην ναζιστική κατοχή. Οι παιδικές μου μνήμες ματώνουν στη θύμηση του σπαραγμού στα πρόσωπα όσων θρηνούσαν αγαπημένα πρόσωπα σε κάθε επέτειο . Κι έγινε χρέος τιμής να μην ξεχνάμε αλλά να Τιμάμε ώστε να μην εξυπηρετούνται συμφέροντα άλλων .
Ο ίδιος στάθηκε στις καθυστερήσεις εξέτασης από τις αρμόδιες επιτροπές των σχετικών φακέλων και υπογράμμισε: “Η αναγνώριση θα έπρεπε να είναι πρωταρχικός στόχος του κράτους γιατί εξυπηρετεί το εθνικό συμφέρον”
Εκδηλώσεις όπως αυτή που πραγματοποιήθηκε στο Ρέθυμνο, όπως τόνισε ο κ. Μπιμπάκης: “αποτελούν ένα εφαλτήριο πιο δυναμικών αγώνων για πιο ουσιαστικά αποτελέσματα στο μέλλον”
Ιστορικός πλούτος, συγκινητικές μαρτυρίες και μελλοντικές διεκδικήσεις
Σημειώνεται πως σε παρεμβάσεις και εισηγήσεις στη διάρκεια του συνεδρίου με επίκεντρο τις μαρτυρικές περιοχές του Ρεθύμνου προχώρησαν οι Δρ Αριστομένης Συγγελάκης, πανεπιστημιακός συγγραματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα , ο Αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος Νίκος Ξυλούρης, ο Αντιπεριφερειάρχης Τεχνικών Έργων Νίκος Σκουλάς, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Ανωγείων Μιχάλης Δραμουντάνης, ο Γιάννης Χαραλαμπάκης εκ μέρους του Δημάρχου Αγίου Βασιλείου, ο Δρ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ,πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Μίνωα Πεδιάδας Γεώργιος Καλογεράκης, ο πάπα Ανδρέας Κεφαλογιάννης , Ιερέας Ενορίας Αγίου Γεωργίου Ανωγείων, και ο Κώστας Μανουράς -Προσφύρης ,ιδιωτικός υπάλληλος. Σε εισηγήσεις για το Αμάρι προχώρησαν στη διάρκεια του συνεδρίου η φιλόλογος και ιστορικός Ευγενία Λινοξυλάκη, ο φιλόλογος – ιστορικός ερευνητής Θεόδωρος Πελαντάκης και ο Εντεταλμένος Περιφερειακός σύμβουλος πολιτικής προστασίας Μιχάλης Σαρρής. Επιπλέον, μια συγκινητική μαρτυρία μετέφερε στο κοινό ο Γιάννης Νικολούδης στη διάρκεια του συνεδρίου. Στο επίκεντρο της εισήγησης του Συνταγματολόγου και δικηγόρου Ακρίτα Καΐδατζή βρέθηκαν οι αποζημιώσεις και η σημερινή πραγματικότητα μέσα από τις εξελίξεις σε επίπεδο δικαιοσύνης στη γειτονική Ιταλία, που όπως περιέγραψε αποτελούν ένα παράθυρο μέσα από το οποίο μπορούν να τεθούν και ευρύτερα οι βάσεις για την επόμενη ημέρα. Στην εκδήλωση παραβρέθηκε ο Δήμαρχος Αμαρίου Παντελής Μουρτζανός και ο δημοτικός σύμβουλος Δήμου Αμαρίου Μανώλης Ψαρουδάκης,
Επιπλέον, τις μαρτυρικές περιοχές από την υπόλοιπη χώρα εκπροσώπησε ο Δημήτρης Βλαχοπάνος ενώ στις εισηγήσεις τους εκπρόσωποι, έδωσαν το περίγραμμα των ιστορικών γεγονότων από τις άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Συγκεκριμένα, έγιναν εισηγήσεις από τους:
Νίκο Ασλανίδη (Συγκλονιστικές μαρτυρίες από τα ολοκαυτώματα Πύργων και Λιγκιάδων).
Ηλία Λάμπρη (Κομμένο Άρτας: Εκκαθαριστική επιχείρηση βίας και δολοφονίας χωρίς όρια).
Ερμείδη Χαρίλαο (Καλάβρυτα: ένα προμελετημένο έγκλημα”.
Μπάμπη Νανακούδη (Το Ολοκαύτωμα του Χορτιάτη και η διαχείριση της Μνήμης του).
Κώστα Ψαρρά (Κερδύλλια: 17/10/1941, το Πρώτο Ολοκαύτωμα στην ηπειρωτική Ελλάδα).
Πέτρο Παλάσχα (Ο αφανισμός της εβραϊκής κοινότητας Ιωαννίνων).
Γιάννη Ντάλλα (Ματωμένο Σαραντάπορο: 1943 – Νεκρά ζώνη, πυρπόληση του χωριού και εκτελέσεις αμάχων. 1944 – Εκτέλεση αμάχων στη θέση Μελίσσι).
Στάθη Ψωμιάδη (Δομένικο Λάρισας: Η υπόσχεση, ο αγώνας, η δικαίωση).
Κώστα Φούκα (Λιγκιάδες: Το μπαλκόνι των Ιωαννίνων 1943-2024).
Δημήτρη Φλώρο (Καταρράκτης Άρτας: Ευτυχώς πρόλαβαν και κρύφτηκαν στις σπηλιές και στα φαράγγια).
Αθανάσιο Ρεντινιώτη (Δράκεια Μαγνησίας: Κοκκίνισε το νερό στο ρέμα απ’ το αίμα των 118).
