Παράθυρο για επανεκκίνηση της διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου

Κυβερνητικές δηλώσεις και διαρροές προετοιμάζουν το έδαφος για συνέχιση των απαραίτητων ερευνών, παρά την αντίδραση της Τουρκίας.

Όλο και πιθανότερη είναι πλέον η επανέναρξη των ερευνών για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, δεδομένου ότι οι υπουργικές δηλώσεις (ιδίως του υπουργού Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτη), αλλά και οι διαρροές, δεσμεύουν πλέον την κυβέρνηση η οποία, αν δεν προχωρήσει, θα εκτεθεί στον κίνδυνο να κατηγορηθεί ότι «έκανε πίσω».

Η απόφαση δεν είναι σε καμία περίπτωση έυκολη, δεδομένου ότι μια νέα αντίδραση από την Αγκυρα θεωρείται περισσότερο από πιθανή (μετά την προ έτους εμφάνιση τουρκικής δύναμης ανοιχτά της Κάσου), γεγονός που καθιστά αναγκαία την προπαρασκευή και για μια τέτοια εξέλιξη.

Στο πλαίσιο αυτό η πρόσφατη δήλωση του Τούρκου ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν ότι «η Αθήνα ανοίγει την πόρτα της κρίσης» δείχνει το μέγεθος της γεωπολιτικής φόρτισης των διαφαινόμενων εξελίξεων.

Μετά τα γεγονότα της Κάσου η ελληνική πλευρά φέρεται να είναι πλέον καλύτερα προετοιμασμένη και έτοιμη να ανταποκριθεί σε κάθε σενάριο. Σύμφωνα με όσα αφήνονται να διαρρεύσουν, το πλοίο που θα αναλάβει τις έρευνες –κατά πάσα πιθανότητα το NG Worker που ολοκλήρωσε τις εργασίες του στην Ισπανία και επιστρέφει στη Σικελία– αναμένεται να πλέει υπό τη διακριτική συνοδεία ελληνικών πολεμικών πλοίων. Ο πλους του ερευνητικού αλλά και οι κινήσεις των γειτόνων θα παρακολουθούνται επί εικοσιτετραώρου βάσεως από το πλέγμα επιτήρησης και συλλογής πληροφοριών.

Αξιόπιστοι αναλυτές εκτιμούν ότι οι έρευνες θα δρομολογηθούν εντός του επόμενου διμήνου, σε χρόνο που θα κρίνει ως προσφορότερο η κυβέρνηση, αλλά και σε συνάρτηση με τη διαθεσιμότητα του ερευνητικού πλοίου.

Πρέπει να σημειωθεί ότι τη στρατηγική σημασία που έχει για την ΕΕ το έργο, υπογράμμισε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Κληθείσα να σχολιάσει τις τελευταίες προειδοποιήσεις της τουρκικής κυβέρνησης ότι θα παρεμποδίσει το έργο GSI, η αρμόδια εκπρόσωπος της Επιτροπής για θέματα ενέργειας, ‘Ανα Κάιζα, υπογράμμισε τη «σημασία που έχει αυτό το έργο για την ενεργειακή πολιτική και για τις ενεργειακές υποδομές στην περιοχή».

«Έχουμε επενδύσει σε αυτό το έργο. Δεν είναι σημαντικό μόνο για εμάς, αλλά και για την περιοχή και προφανώς είναι κάτι που θα θέλαμε να δούμε να υλοποιείται εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος – σύμφωνα με τις μελέτες, στις οποίες συμμετείχαμε και εμείς και θέλουμε να δούμε την εξεύρεση μιας λύσης, ώστε το έργο να μπορέσει να συνεχιστεί», ανέφερε η ‘Ανα Κάιζα. Η ίδια πρόσθεσε πως έχουν γίνει σχετικές δηλώσεις και πως η Επιτροπή έχει υπενθυμίσει σε πολιτικό επίπεδο ότι «είναι σημαντικό να βρεθεί μια λύση και να προχωρήσει αυτό το έργο, δεδομένης της σημασίας του για την περιοχή». Σημείωσε, επίσης, ότι για το ζήτημα αυτό έχει συζητήσει ο Επίτροπος για θέματα ενέργειας, Νταν Γιόργκενσεν, τόσο με τους ομολόγους του στην Τουρκία, όσο και με όσους συμμετέχουν σε αυτό το έργο.

Το GSI είναι ένα έργο ύψιστης στρατηγικής σημασίας για την Επιτροπή, για το οποίο η ΕΕ έχει εγκρίνει επιχορήγηση ύψους 657 εκατομμυρίων ευρώ μέσω του Μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Faciity) και επιπλέον έχουν παρασχεθεί 100 εκατομμύρια ευρώ από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF).

Το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου αναπτύσσεται από τον ΑΔΜΗΕ με την υποστήριξη της ΕΕ, εντάσσεται στα Projects of Common Interest (PCI), γεγονός που εξασφαλίζει χρηματοδότηση αλλά και ευρωπαϊκή πολιτική στήριξη.

Η πόντιση του καλωδίου, μήκους περίπου 900 χιλιομέτρων, θα είναι ένα από τα πιο απαιτητικά τεχνικά έργα διεθνώς ωστόσο για να καταστεί εφικτή απαιτείται η ολοκλήρωση των ερευνητικών εργασιών που επί της ουσίας παρεμποδίστηκαν και διακόπηκαν από την αντίδραση επί του πεδίου της Άγκυρας.