Ένας πραγματικά διαφορετικός, πολύ διαφορετικός κόσμος αποτυπώνεται στο φωτογραφικό αρχείο της Μαρίας Ναξάκη από τις παιδικές κατασκηνώσεις των Αγίων Αποστόλων το μακρινό 1936 της οποίας ο πατέρας ήταν διευθυντής των κατασκηνώσεων.
Η περιοχή είχε επιλεχθεί τη δεκαετία του ’30 από τον δάσκαλο Μάνο Μασούρη για τη δημιουργία “παιδικών εξοχών” για τα φτωχά παιδιά.
Η ψυχή και κινητήρια δύναμη του τολμήματος αυτού ο αεικίνητος Μάνος Μασούρης περιγράφει βήμα-βήμα πως ξεκίνησε να υλοποιείται αυτός ο δύσκολος στόχος (τχ 15, σελ. 8):
Ο Μάνος Μασούρης στις παιδικές κατασκηνώσεις στους Αγιους Απόστολους
Έτσι αρχίζουν καμπάνια ενημέρωσης με δημοσίευση άρθρων στις εφημερίδες των Xανίων από την Αγλαΐα Κυρμιζάκη και τον Μάνο Μασούρη. Η ιδέα αγκαλιάστηκε από τους επιθεωρητές εκπαίδευσης και τον σχολίατρο Χατζηγρηγόρη.
“Sponsored links”
Στο δύσκολο τομέα της εξεύρεσης χρημάτων, αρωγό και συμπαραστάτη βρήκαν στο πρόσωπο του Εμμ. Παπαδογιάννη γραμματέα Γενικής Διοίκησης και προέδρου του ΠΙΚΠΑ (Πατριωτικό Ίδρυμα Κοινωνικής Πρόνοιας και Αντίληψης), που κατόρθωσε να συγκεντρώσει το μεγάλο ποσό που χρειαζόταν. Βοήθησαν με ενίσχυση το υπουργείο Παιδείας, οι τράπεζες και κυρίως η Εθνική, τα ταμεία Εφέδρων και πολλοί οργανισμοί.
Με τον ενθουσιασμό του δασκαλικού κόσμου που έτρεξε και στα πιο απόκεντρα χωριά κινήθηκε το ενδιαφέρον όλης της κοινωνίας, αποσπάστηκε η εμπιστοσύνη των γονέων και εξοικονομήθηκε υλικό για την ενίσχυση του ιερού σκοπού των Παιδικών Εξοχών.
Τα συναισθήματα της πρώτης εμπειρίας των Παιδικών Εξοχών, από το 1934 ως το 1940 πρώτα στην Αγ. Τριάδα και μετά στους Αγίους Αποστόλους, περιγράφονται έξοχα από τον Μασούρη:
Οι Άγιοι Απόστολοι τότε δεν ήταν γεμάτοι τουρίστες ή παραθεριστές, ούτε ήταν γεμάτο λογής λογής καταστήματα. Δεν είχε καν ένα αναψυκτήριο…
Ήταν ένας ξερότοπος στον οποίο έγιναν δεντροφυτεύσεις με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχει εκεί το όμορφο δασύλλιο των Αγίων Αποστόλων.
Στις φωτογραφίες αποτυπώνεται ένας κόσμος που δεν υπάρχει πια. Οι συνθήκες, ήταν πολύ φτωχικές, όμως τα παιδιά γελούν.
Ο πρωτοπόρος δάσκαλος Μάνος Μασούρης εκτελέστηκε από τους ναζί για τη συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση.
Οι Άγιοι Απόστολοι πριν γίνουν κατασκηνώσεις, επί Κρητικής Πολιτείας ήταν πεδίο βολής ενώ στο σημείο υπήρχαν και αποθήκες πυρομαχικών. Το 1941 εκεί υπήρχε το 7ο Συμμαχικό Νοσοκομείο, μετά τη Μάχη της Κρήτης ήταν στρατόπεδο αιχμαλώτων.
Για ένα σύντομο διάστημα ξαναέγιναν εκεί κατασκηνώσεις ενώ ο χώρος λειτούργησε και ως κέντρο εκπαίδευσης της 1ης ΜΑΛ.
Σήμερα, πολλά έχουν αλλάξει. Οι Άγιοι Απόστολοι είναι η κατ’ εξοχήν παραλία που ο λαός των Χανίων επιλέγει για τα καλοκαιρινά μπάνια του. Και αν το καλοκαίρι χαιρόμαστε τη δροσιά των δέντρων του, αυτό το οφείλουμε εν μέρει και σε αυτούς τους πρωτοπόρους, εκεί κάπου στη δεκαετία του ’30 που είχαν το όραμα για τη δημιουργία μίας παιδικής κατασκήνωσης για τα φτωχά παιδιά των Χανίων.
ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ