More

    Πριν 40 χρόνια: Η μεγάλη απεργία των μικρομεσαίων το 1977 για τo ωράριο

    «Η επιτυχία της απεργίας ήταν καθολική. Νεκρώθηκε η οικονομική και εμπορική ζωή της χώρας για 24 ώρες, στις 21 Μαρτίου 1977»

    Η μάχη για το ωράριο και τις μορφές που κάθε φορά έπαιρνε, ήταν πάντα το κέντρο της διαμάχη μικρών και μεγάλων καταστημάτων. Τα μεν μεγάλα καταστήματα απαιτούσαν από την κυβέρνηση την πλήρη απελευθέρωση του ωραρίου ώστε με τη δύναμη και την αντοχή τους να αποσπάσουν την πελατεία από τα μικρά μαγαζιά, οι δε μικρομεσαίοι απαιτούσαν καθορισμένο ωράριο το οποίο προστατεύει τους ίσους όρους ανταγωνισμού στη αγορά.

    Προϋπόθεση όμως της απελευθέρωσης του ωραρίου ήταν η προηγούμενη αποδέσμευση του ωραρίου των καταστημάτων από το ωράριο εργασίας των υπαλλήλων που τοτε ήταν ενιαία και συνδεδεμένα.

    Ή πρώτη μεγάλη μάχη στη μεταπολίτευση, για το ωράριο, δόθηκε στα χρόνια 1975- 1977 και έδωσε αφορμή για τη μεγαλύτερη απεργία των καταστημάτων και όλων των επαγγελματοβιοτεχνών.

    Η ιστορία

    Τον Οκτώβριο του 1975 ο υπουργός Απασχόλησης Κων. Λάσκαρης, θέτει αιφνιδίως το θέμα της αποδέσμευσης του ωραρίου λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων από το ωράριο των εργαζομένων. Επακολουθούν σφοδρές αντιδράσεις από τη ΓΣΕΒΕ (σ.σ. εφεξής ΓΣΕΒΕΕ) και τις οργανώσεις των ΕΒΕ με το επιχείρημα ότι θα εκχωρηθούν έτσι αθέμιτα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στα μεγάλα καταστήματα, σε βάρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.  Μπροστά στις αντιδράσεις η κυβέρνηση αποσύρει  προσωρινά την τροπολογία.

    Το ίδιο θέμα επανέρχεται από άλλη οδό, τον Δεκέμβριο του 1976, με τη σύναψη συμφωνία μεταξύ εμπόρων (ΕΣΑ, ΕΣΠ), μεγαλοκαταστημάτων (ΣΕΛΠΕ) και Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων με τη συνδρομή του υπουργείου Εργασίας, με την οποία αποδεσμευόταν το ωράριο των εμπορικών καταστημάτων από το ωράριο των εργαζομένων, καθιερώνονταν συνεχές ωράριο για τους εργαζομένους και μειώνονταν σταδιακά οι ώρες εργασίας των εργαζομένων από 45 σε 42. Το νέο ωράριο θα εφαρμόζονταν δοκιμαστικά από 24.1.1977 μέχρι 15.5.1977.

    Από μέρους της ΓΣΕΒΕΕ και των οργανώσεων των ΕΒΕ σημειώνονται νέες σφοδρές αντιδράσεις. Απειλείται κοινωνική σύγκρουση. (πηγή: ΜΕΛΛΟΝ 20 & 30.1.1977).

    Με  απόφαση του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή αναστέλλεται προσωρινά η εφαρμογή της συμφωνίας, για να καταλαγιάσουν οι αντιδράσεις και ανατίθεται στον υπουργό Εργασίας Κωνσταντίνο Λάσκαρη να διευθετήσει το θέμα.

    Οι θέσεις της ΓΣΕΒΕΕ

    Με υπόμνημα το οποίο επέδωσε η Γ.Σ.Ε.Β.Ε. στον υπουργό Εργασίας , για το ωράριο συνοπτικά προτείνονται τα εξής :

    1. Ωράριο καταστημάτων : Μικτό (τρεις ημέρες συνεχές και τρεις ημέρες διακεκομμένο).
    2. Η λειτουργία των καταστημάτων πρέπει να ταυτίζεται με το ωράριο εργασίας τού προσωπικού.

    Υπογραμμίζεται, ακόμη, ότι είναι απαράδεκτη κάθε αποδέσμευση του χρόνου λειτουργίας των καταστημάτων από τα ημερήσια χρονικά όρια εργασίας του προσωπικού.

    1. Ώρες εργασίας προσωπικού : 45 ώρες εβδομαδιαίως συν 3 ώρες υπερωριακής απασχολήσεως.

    Οι ώρες εργασίας τού υπαλληλικού προσωπικού – τονίζεται στο υπόμνημα- ρυθμίστηκαν υπό τής από 26/2/75 Εθνικής Συλλογικής Συμβάσεως Εργασίας και ορίσθηκαν σε 45 εβδομαδιαίως και οτι κατά το άρθρο 9 τής συλλογικής συμβάσεως δεν δύναται να καταγγελθεί αυτή προ τής 30ης  Σεπτεμβρίου 1978.

    Απόφαση της κυβέρνησης για το ωράριο και απεργία των ΕΒΕ

    Η απόφαση του κ. Λάσκαρη επικύρωσε ουσιαστικά την συμφωνία των εμπόρων και η εφαρμογή του πιλοτικού ωραρίου άρχισε από 28.2.1977 μέχρι 15.5.1977.

    Η ΓΣΕΒΕΕ και οι οργανώσεις της εξεγείρονται. Κηρύσσεται πανελλαδική απεργία των καταστημάτων για τις 21 Μαρτίου 1977. Σύμφωνα με την προκήρυξη που εξέδωσε η ΓΣΕΒΕΕ «Το ωράριο θα ευνοήσει εξοργιστικά τα μεγάλα καταστήματα και θα αφανίσει σιγά – σιγά τα μικρομεσαία, θα ταλαιπωρήσει τους καταναλωτές και θα ζημιώσει τελικά και τους εμποροϋπαλλήλους».

    Παράλληλα η ΓΣΕΒΕΕ έθεσε και σειρά άλλων αιτημάτων στην κινητοποίηση όπως η απόδοση του πόρου στο ΤΕΒΕ, τα αγορανομικά μέτρα, το φορολογικό κ.α.

    Η επιτυχία της απεργίας ήταν καθολική. Νεκρώθηκε η οικονομική και εμπορική ζωή της χώρας για 24 ώρες, στις 21 Μαρτίου 1977. Σύμφωνα με την ΓΣΕΒΕΕ «η κινητοποίηση της 21ης Μαρτίου ήταν μια προειδοποίηση! Ένας κοινωνικός κραδασμός». Χαρακτηριστικό είναι το καθολικό κλείσιμο των εμπορικών καταστημάτων και η μαχητική στάση των εμπόρων, οι οποίοι σύμφωνα με ανακοίνωση της ΓΣΕΒΕΕ «ανεξαρτήτως προς τας αποφάσεις ορισμένων τοπικών εμπορικών συλλόγων, συμπαρεστάθη κατά τρόπον συγκινητικό εις την εκδήλωσιν  διαμαρτυρίας των μικρομεσαίων επαγγελματοβιοτεχνικών επιχειρήσεων». (ΜΕΛΛΟΝ 7.4.1977- Ανακοίνωση της ΓΣΕΒΕΕ)

    Το κύριο βάρος της οργάνωσης της απεργίας σήκωσαν τοπικές ομοσπονδίες και σωματεία, αφού σε μεγάλη μερίδα των επαγγελματοβιοτεχνών είχε εδραιωθεί η πεποίθηση ότι η απελευθέρωση του ωραρίου ήταν σκαλοπάτι για τη γενίκευση εχθρικών μέτρων προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

    Όπως ανέφερε η διοίκηση της Γ.Σ.Ε.Β.Ε. σε συνέντευξη τύπου που οργάνωσε, «αυτά τα μέτρα θα ζημιώσουν τη γενική μας οικονομία, θα βασανίσουν το καταναλωτικό κοινό, θα κλονίσουν ή και θα αφανίσουν τη μικρομεσαία επιχείρηση και οπωσδήποτε δεν θα ωφελήσουν ουσιαστικά τους υπαλλήλους των καταστημάτων.» «Είναι, πλέον, καιρός να αντιληφθούν, οι Αρμόδιοι», σημείωνε σε διακήρυξή της προς την κοινή γνώμη, «ότι δεν μπορούν επ’ άπειρο να ζητάνε, από τις τάξεις μας, μόνον φόρους και θυσίες. Έχουν και υποχρεώσεις και καθήκοντα απέναντί μας

    Παρόμοια καλέσματα συμμετοχής στην απεργία, σε ιδιαίτερα σκληρή γλώσσα, εξέδωσαν η Α.Σ.Β.Ε. και πολλές ομοσπονδίες. Στην απεργία προσχώρησαν όλες οι επαγγελματοβιοτεχνικές οργανώσεις, τοπικές και κλαδικές, τα επιμελητήρια, καθώς και οι περισσότεροι εμπορικοί σύλλογοι της χώρας. Τη στήριξή τους εξέφρασαν έμπρακτα και οι εμποροϋπάλληλοι.

    Η ένταση των αντιδράσεων είναι τόση ώστε ο Εμπορικός Σύλλογος Αθήνας που συνυπέγραψε την συμφωνία ζήτησε με υπόμνημα προς τον υπουργό Εργασίας τον τερματισμό της δοκιμαστικής εφαρμογής ενάμιση μήνα νωρίτερα της προβλεπόμενης λήξης, χωρίς όμως να εισακουσθεί. (ΜΕΛΛΟΝ 17.3.1977).

    Με τις κινητοποιήσεις και τη λήξη της δοκιμαστικής εφαρμογής, η μάχη για το ωράριο δεν έληξε.  Αντίθετα, μόλις είχε αρχίσει. Τον Αύγουστο του 1977, άρχισε διάλογος για την καθιέρωση νέου ωραρίου με πρόσκληση του υπουργού Εμπορίου Κωνσταντίνου Λάσκαρη. Η βασική σύμπτωση απόψεων των οργανώσεων της ΓΣΕΒΕΕ αλλά και πολλών εμπορικών οργανώσεων, ήταν η μη αποδέσμευση του ωραρίου των καταστημάτων από το ωράριο των εργαζομένων διότι θα δίνονταν  ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στις μεγάλες επιχειρήσεις.

    Ο διάλογος «πάγωσε» λόγω των βουλευτικών εκλογών του 1977, αλλά τελικά οι εισηγήσεις της Γ.Σ.Ε.Β.Ε. έγιναν δεκτές.

    Δείτε ΕΔΩ περισσότερα από το Kriti360.gr 

    googlenews Kriti360

    Ακολουθήστε το kriti360.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

    ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ