Το Ελληνικό Τόξο είναι η κύρια ζώνη σεισμικής επικινδυνότητας στην Ελλάδα και μπορεί να δώσει σεισμούς έως και 8 Ρίχτερ, αν και τέτοια μεγέθη είναι σπάνια.
Αισθητός σε Κύπρο, Ισραήλ και Τουρκία ήταν ο σεισμός των 6,1 Ρίχτερ που σημειώθηκε τα ξημερώματα ανοιχτά της Κρήτης και μεταξύ Κάσου και Καρπάθου. Σύμφωνα με τον Ευθύμιο Λέκκα, ο σεισμός έγινε ουσιαστικά πάνω στο ελληνικό τόξο και δεν συνδέεται με τους σεισμούς σε Σαντορίνη και Τουρκία. Το επίκεντρο της σεισμικής δόνησης εντοπίστηκε 20 χιλιόμετρα Νότια της Κάσου είχε εστιακό βάθος 64,4 χλμ. ενώ εκδόθηκε προληπτικά προειδοποίηση για τσουνάμι.
Μιλώντας στο ΕΡΤΝews ο κ. Ευθύμιος Λέκκας δήλωσε ότι το κύριο χαρακτηριστικό αυτής της μεγάλης δόνησης είναι ότι το εστιακό βάθος είναι στα 60 χιλιόμετρα. Αυτό σημαίνει ότι η κίνηση έφτασε απομειωμένη στην Κάσο και την Κάρπαθο και πολύ περισσότερο στην Κρήτη με αποτέλεσμα σύμφωνα με τα πρώτα δεδομένα και με τις πρώτες περιγραφές των κατοίκων να μην έχουμε κάποιες σημαντικές επιπτώσεις.
Διευθυντής του Γεωδυναμικού για το ελληνικό τόξο
Καθησυχαστικός εμφανίστηκε ο διευθυντή του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών, κ. Βασίλης Καραστάθης, μιλώντας στο ΕΡΤNews για την ισχυρή σεισμική δόνηση μεγέθους 6,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που σημειώθηκε στα ανοιχτά της Κάσου.
Ο κ. Καραστάθης σημείωσε ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να πει κανένας ότι ο εν λόγω σεισμός συνδέεται άμεσα με κάποιο γεγονός στο ηφαιστειακό τόξο ή στην Κωνσταντινούπολη. «Είναι εντελώς άλλες ζώνες. Το ελληνικό τόξο είχε, έχει και θα έχει πάντα τη δική του σεισμικότητα. Είναι ένα φαινόμενο διαρκές της υποβύθισης και προκαλεί πάντα τους σεισμούς αυτού του μεγέθους» είπε χαρακτηριστικά. “Δηλαδή έχουμε ένα αρκετά μεγάλο ιστορικό στην περιοχή με ισχυρούς σεισμούς. Οι σεισμοί, οι οποίοι είναι βάθους δεν μας προκαλούν κάποια ανησυχία. Τα προβλήματα υπάρχουν μόνο στους επιφανειακούς σεισμούς» κατέληξε.
Γεράσιμος Παπαδόπουλος για το σεισμό στη Κάσο – Γιατί γίνονται αισθητοί σε Κύπρο και Μέση Ανατολή
Για το ισχυρό σεισμό στην Κάσο και το ελληνικό τόξο αναφέρθηκε και ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος σε ανάρτησή του στο Facebook. Όπως εξηγεί: «Σεισμός Μ6,1 μετά τα μεσάνυχτα, νότια Κάσου-Καρπάθου στο ανατολικό ελληνικό τόξο, βάθος περίπου 70 χλμ. Έληξε την απουσία ισχυρών σεισμών στη χώρα (σεισμική άπνοια) που επικρατούσε από τις 12-10-2021 όταν έγινε στην ίδια περιοχή σεισμός με ίδιο μέγεθος. Η μεγάλη απόσταση από κατοικημένες περιοχές και το σημαντικό εστιακό βάθος συνετέλεσαν ώστε να μην υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις. Τέτοιοι σεισμοί γίνονται έντονα αισθητοί κυρίως προς τη βόρεια Αφρική, την Κύπρο και τη Μέση Ανατολή αλλά έχουν ασθενή μετασεισμική ακολουθία.»
Καθηγητής Συνολάκης για τους σεισμούς στο ελληνικό τόξο
Τον περασμένο Μάρτιο με αφορμή τον φονικό σεισμό στην Μιανμάρ ο Κώστας Συνολάκης, Καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών στο Πολυτεχνείο Κρήτης και ακαδημαϊκός, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, είχε προειδοποιήσει ότι το ελληνικό τόξο θα δώσει κάποια στιγμή ένα σεισμό της τάξης των 8 Ρίχτερ.
Όπως είπε: «Έχουμε πολύ κοντά μας μία πολύ μεγάλη σεισμική ζώνη, αυτή για το ελληνικό τόξο, το οποίο ξεκινάει από τη Μικρά Ασία, πηγαίνει νότια από την Ρόδο, νότια από την Κρήτη, δυτικά από την Πελοπόννησο, δυτικά από τα Επτάνησα. Και στο Ελληνικό τόξο, ξέρουμε ότι στο παρελθόν έχουν γίνει σεισμοί πάνω από 8 ρίχτερ (…).
Οπότε από το ελληνικό τόξο κάποια στιγμή θα γίνει ένας μεγάλος σεισμός. Υπάρχει βέβαια και το ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας, το οποίο περνάει κάτω από την Κωνσταντινούπολη και έρχεται προς την Ελλάδα. Στην καλύτερη περίπτωση οι σεισμοί αυτοί, οι πολύ μεγάλοι σεισμοί στην Ελλάδα, θα είναι υποθαλάσσιοι. Και σας θυμίζω ότι είχαμε το σεισμό της Αμοργού το 1956 που ήταν μεγέθους 7,5 με 7,7 και πάλι λόγω της εποχής εκείνης (…). Ένας σεισμός πάνω από 8 αναμένεται να γίνει στο ελληνικό τόξο κάθε 600 ή 800 χρόνια (…). Μπορεί λοιπόν, να επισυμβεί ένας σεισμός της τάξης αυτού του μεγέθους, 8 ρίχτερ. Βεβαίως μπορεί να γίνει. Δυστυχώς, αυτή είναι η γεωφυσική πραγματικότητα».
Γιατί είναι σημαντικό το Ελληνικό Τόξο:
Το Ελληνικό Τόξο είναι μία γεωτεκτονική δομή και ζώνη σεισμικής δραστηριότητας που εκτείνεται από τα Ιόνια νησιά μέχρι την Κρήτη και το νοτιοανατολικό Αιγαίο, περιλαμβάνοντας επίσης τη Ρόδο και το Καστελόριζο. Πρόκειται για το όριο σύγκλισης μεταξύ της Αφρικανικής τεκτονικής πλάκας και της Ευρασιατικής πλάκας (συγκεκριμένα της μικροπλάκας του Αιγαίου).
- Είναι μία από τις πιο ενεργές σεισμικά περιοχές της Ευρώπης.
- Εκεί η Αφρικανική πλάκα βυθίζεται (υποβυθίζεται) κάτω από την πλάκα του Αιγαίου, προκαλώντας έντονη σεισμικότητα.
Πόσα Ρίχτερ μπορεί να δώσει το ελληνικό τόξο
Το Ελληνικό Τόξο είναι ικανό να δώσει πολύ ισχυρούς σεισμούς, ακόμα και:
- 7.0 έως 8.0 Ρίχτερ, ιδιαίτερα στο νότιο και ανατολικό του τμήμα (π.χ. νότια της Κρήτης).
- Ιστορικά έχουν καταγραφεί ισχυροί σεισμοί άνω των 7 Ρίχτερ, όπως:
- Ο σεισμός του 365 μ.Χ. νότια της Κρήτης (εκτιμώμενος ~8 Ρίχτερ) που συνοδεύτηκε από τσουνάμι.
- Ο σεισμός του 1956 στην Αμοργό (~7.5 Ρίχτερ), ο ισχυρότερος του 20ού αιώνα στην Ελλάδα.
Το Ελληνικό Τόξο είναι η κύρια ζώνη σεισμικής επικινδυνότητας στην Ελλάδα και μπορεί να δώσει σεισμούς έως και 8 Ρίχτερ, αν και τέτοια μεγέθη είναι σπάνια. Συχνότερα παρατηρούνται σεισμοί μεταξύ 5.5 και 7.0 Ρίχτερ, αλλά με σημαντικές συνέπειες λόγω του μεγάλου πληθυσμού και των γεωλογικών χαρακτηριστικών της περιοχής.
Αισθητός ο σεισμός στην Κύπρο
Σύμφωνα με το Κρατικό κανάλι της Κύπρου ΡΙΚ, ο σεισμός έγινε αισθητός σε Λεμεσό και Πάφο. Παρά τη σχετικά μεγάλη απόσταση του Ηρακλείου από το επίκεντρο, ο σεισμός έδωσε την εντύπωση τριών αυξομοιουμένων «κυμάτων» και αίσθηση διάρκειας τουλάχιστον 15 δευτερολέπτων.
Αισθητός ο σεισμός και στο Ισραήλ
Την ίδια ώρα τα ισραηλινά Μέσα επισημαίνουν ότι κάτοικοι πολλών περιοχών στο Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων του Τελ Αβίβ και της Ιερουσαλήμ, ανέφεραν ότι ένιωσαν σεισμική δόνηση. Η Γεωλογική Υπηρεσία του Ισραήλ αναφέρει ότι ο σεισμός έγινε αισθητός σε περιοχές του Ισραήλ, και είχε μέγεθος 2 με 2,3 Ρίχτερ.
Ανάστατοι στην Τουρκία
Ο σεισμός των 6,1 Ρίχτερ έφερε έντονη αναστάτωση στην Τουρκία, κυρίως στους κατοίκους που διαμένουν στα παράλια. Όπως αναφέρουν τα τουρκικά Μέσα η σεισμική δόνηση έγινε αισθητή σε Ντενιζλί, Αττάλεια, Αϊντίν, Σμύρνη, Ισπάρτα, Μπουρντούρ και Μανίσα.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Αστικοποίησης και Κλιματικής Αλλαγής Μουράτ Κουρούμ δήλωσε ότι ο σεισμός μεγέθους 6 Ρίχτερ στη Μεσόγειο δεν προκάλεσε ζημιές και ότι οι εργασίες πεδίου συνεχίζονται.
Ο υπουργός Kurum έκανε την ακόλουθη δήλωση σε ανάρτησή του στον λογαριασμό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
«Εύχομαι ταχεία ανάρρωση σε όλους τους πολίτες μας που ένιωσαν τον σεισμό μεγέθους 6 Ρίχτερ που σημειώθηκε στα ανοικτά των ακτών της Μεσογείου στην περιοχή Ντάτσα. Σύμφωνα με τα αρχικά ευρήματα της έρευνας των ομάδων μας, διαπιστώθηκε ότι ο σεισμός δεν προκάλεσε καμία ζημιά. Η εργασία μας στο πεδίο συνεχίζεται. Είθε ο Αλλάχ να προστατεύσει τη χώρα και το έθνος μας από όλες τις καταστροφές.»
