Παλαιοχώρα Χανίων | Φθινόπωρο στο «μπαλκόνι» του Λιβυκού Πελάγους

Η Παλαιοχώρα Χανίων, γνωστή ως η «νύμφη του Λιβυκού Πελάγους», αποτελεί έναν από τους κρυμμένους θησαυρούς της νότιας Κρήτης.

Αυτή η μικρή παραθαλάσσια κωμόπολη, χτισμένη σε μια χερσόνησο που αγκαλιάζει τη θάλασσα, αποτελεί ιδανικό προορισμό και για σύντομες φθινοπωρινές αποδράσεις, για όσους αναζητούν ηρεμία, ανέγγιχτη φυσική ομορφιά, ιστορική κληρονομιά και βέβαια αυθεντική κρητική φιλοξενία.

Με την καλοκαιρινή ζέστη να έχει υποχωρήσει αισθητά, τους τουρίστες να έχουν επιστρέψει στα σπίτια τους και τη φύση να αναζωογονείται, το φθινόπωρο στην Παλαιοχώρα αποκτά έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα. Τα χρώματα της εποχής, από το βαθύ γαλάζιο του Λιβυκού Πελάγους μέχρι τις χρυσαφένιες αποχρώσεις της γης, προσφέρουν ένα μοναδικό σκηνικό και μια διαφορετική εμπειρία στον επισκέπτη.

Τα φθηνά αεροπορικά εισιτήρια προς τα Χανιά, κατά τη φθινοπωρινή περίοδο, αποτελούν μια καλή ευκαιρία για μια σύντομη απόδραση στην Κρήτη και το «μπαλκόνι» της στο Λιβυκό Πέλαγος. Ο επισκέπτης μπορεί να φτάσει στην Παλαιοχώρα νοικιάζοντας όχημα από τα Χανιά η με τα τακτικά δρομολόγια του τοπικού ΚΤΕΛ. Η διαδρομή, που διαρκεί περίπου δύο ώρες, είναι πανέμορφη περνώντας μέσα από την κρητική ύπαιθρο και μικρά χωριά. Το τοπίο εναλλάσσεται μαζί με πανέμορφες εικόνες. Το άγριο ορεινό που «αγκαλιάζει» τον κάμπο της Παλαιοχώρας για να αγγίξει στο τέλος τη θάλασσα του Λιβυκού. Εννοείται πως το ταξίδι είναι λιγότερο πιεστικό και κουραστικό σε σχέση με τους καλοκαιρινούς μήνες, όπως και οι τιμές στα ξενοδοχεία και στις τοπικές ταβέρνες είναι πολύ χαμηλότερες.

Η Παλαιοχώρα, με περίπου 2.000 κατοίκους, έχει το προνόμιο να είναι κτισμένη ανάμεσα σε δύο κόλπους και έτσι να προστατεύεται από τους δυνατούς βοριάδες λόγω των βουνών που την περιβάλλουν. Ουσιαστικά ο σημερινός οικισμός αναπτύχθηκε μετά την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα (1913), όταν το μικρό λιμάνι εξελίχθηκε σε κέντρο εξαγωγής ελαιολάδου προς τον Πειραιά, μια και η πρόσβαση στα Χανιά ήταν δύσκολη εκείνα τα χρόνια. Σήμερα, εκτός από τον τουρισμό, βασική ασχολία των κατοίκων είναι η γεωργία -με κυριότερη την ελαιοκαλλιέργεια, η κτηνοτροφία και η αλιεία.

Στην ανατολική ακτή της Παλαιοχώρας υπάρχει η προβλήτα για τα πλοία, ενώ στη δυτική πλευρά βρίσκεται το τεχνητό λιμάνι που γεμίζει με ψαρόβαρκες και ιστιοφόρα. Το βράδυ τα φώτα των μαγαζιών κατά μήκος της παραλίας δημιουργούν μια μαγευτική ατμόσφαιρα, ενώ ο φάρος στο Σχιστονήσι, στην άκρη του λιμανιού, αποτελεί σύμβολο της ναυτικής ιστορίας του τόπου.

Στα μικρά σοκάκια της Παλαιοχώρας, ξεχωρίζουν τα σπίτια με τις λευκές προσόψεις και τις πολύχρωμες μπουκαμβίλιες που σκαρφαλώνουν στους τοίχους. Τους καλοκαιρινούς μήνες τα στενά είναι γεμάτα με μικρά καφέ, ταβέρνες -που ξεχειλίζουν από αρώματα κρητικών γεύσεων- και μαγαζάκια που πωλούν τοπικά προϊόντα, δημιουργώντας μια ζεστή και φιλόξενη ατμόσφαιρα. Στα ανατολικά υψώματα δεσπόζει επιβλητικό το παλιό ενετικό κάστρο, το Καστέλο Σέλινο, το οποίο, αν και ερειπωμένο προσφέρεται για ένα νοερό ταξίδι πίσω στο χρόνο. Κτίστηκε τον 13ο αιώνα από τους Ενετούς για τον έλεγχο των θαλάσσιων δρόμων προς τη βόρεια Αφρική. Η ονομασία οφείλεται πιθανότατα στα σέλινα που φύτρωναν τριγύρω.

Το κάστρο έδωσε το όνομά του και στην ευρύτερη περιοχή, που σήμερα είναι γνωστή ως Σέλινο. Τον 16ο αιώνα το κάστρο βρέθηκε στο στόχαστρο του τρομερού πειρατή Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα που το λεηλάτησε και το κατέστρεψε. Το 1653 η περιοχή καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς, που ενίσχυσαν το κάστρο αλλά γρήγορα το εγκατέλειψαν. Διαχρονικό κέντρο άμυνας της περιοχής, το κάστρο αποτελεί σήμερα ένα από τα ιστορικά μνημεία της Παλαιοχώρας. Από εκεί ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει την ηρεμία του τοπίου και να θαυμάσει το γαλάζιο του πελάγους που εκτείνεται μέχρι τον ορίζοντα.

Η εκκλησία της Παναγίας Ευαγγελίστριας, στο τέλος του πλακόστρωτου δρόμου και κάτω από το κάστρο Σέλινο, στέκει επιβλητική, με τον εσωτερικό της διάκοσμο να δημιουργεί στον επισκέπτη ένα αίσθημα γαλήνης. Το ψηλό καμπαναριό, επάνω από την κεντρική είσοδο στον προαύλιο χώρο του ναού, ξεχωρίζει από μακριά.