Ευάγγελος Αποστολάκης | Κίνδυνος από την ανεξέλεγκτη παρουσία κοπαδιών στον ΒΟΑΚ

Ερώτηση στη Βουλή κατέθεσε, με πρωτοβουλία του, ο βουλευτής Επικρατείας Ευάγγελος Αποστολάκης αναδεικνύοντας το οξύ και επαναλαμβανόμενο πρόβλημα των τροχαίων ατυχημάτων που προκαλούνται από ανεπιτήρητα ζώα στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ).

Όπως επισημαίνεται, ο ΒΟΑΚ συγκαταλέγεται στους πιο επικίνδυνους οδικούς άξονες στην Ευρώπη, με βαρύ απολογισμό κάθε χρόνο, ενώ η ανεξέλεγκτη παρουσία κοπαδιών σε συγκεκριμένα σημεία του οδικού δικτύου εξακολουθεί να εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη ζωή και την ασφάλεια των πολιτών. Με αφορμή πρόσφατο τροχαίο ατύχημα, με την ερώτηση ζητούνται απαντήσεις για την πρόοδο των εργασιών στον νέο οδικό άξονα, τη στελέχωση της Τροχαίας, την ετοιμότητα των ΟΤΑ για την περισυλλογή και φύλαξη ζώων, καθώς και για το εάν εφαρμόζεται πλήρως η ισχύουσα νομοθεσία και επιβάλλονται κυρώσεις στους παραβάτες.

Οι αρμόδιοι Υπουργοί καλούνται να απαντήσουν στα εξής ερωτήματα:

1.Πότε θα ολοκληρωθεί το έργο του ΒΟΑΚ, υπάρχουν καθυστερήσεις; ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωσή του, και ποια συγκεκριμένα μέτρα έχουν ληφθεί για την άμεση βελτίωση της ασφάλειας στο ΒΟΑΚ, προκειμένου να μειωθούν τα τροχαία ατυχήματα;

2. Είναι επαρκώς στελεχωμένο το Τμήμα Τροχαίας ΒΟΑΚ για τον έλεγχο των τροχαίων ατυχημάτων και την επιτήρηση των ανεπιτήρητων ζώων; Ποιος είναι ο ακριβής αριθμός του στελεχιακού δυναμικού και ποια τα κενά;
3. Οι δήμοι της Κρήτης διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές για την περισυλλογή, μεταφορά και φύλαξη των ανεπιτήρητων ζώων στον ΒΟΑΚ μέχρι την ολοκλήρωση των νόμιμων διαδικασιών;
4. Ποια μέτρα ελέγχου και καταστολής έχουν ληφθεί για την παράνομη κατάληψη του οδικού δικτύου από ανεπιτήρητα ζώα; Πόσοι παραβάτες έχουν παραπεμφθεί στην αυτόφωρη διαδικασία τα τελευταία χρόνια και ποια πρόστιμα έχουν επιβληθεί;
5. Η ισχύουσα νομοθεσία και οι ποινές είναι επαρκείς για να αποτρέψουν τις παραβάσεις σχετικά με τα ανεπιτήρητα ζώα στον ΒΟΑΚ ή απαιτείται αυστηροποίηση;

Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης:

Αθήνα, 07/04/2025

ΕΡΩΤΗΣΗ

Υπουργό Προστασίας του Πολίτη 

Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών

Υπουργό Εσωτερικών

Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων 

 Θέμα: Τροχαία ατυχήματα από ανεπιτήρητα ζώα στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ)

Ο ΒΟΑΚ συγκαταλέγεται στους δρόμους με τη μεγαλύτερη επικινδυνότητα στην Ευρώπη, με βαρύ φόρο αίματος κάθε χρόνο, κυρίως νέων ανθρώπων. Πρόκειται για την τρίτη περιφέρεια σε αναλογία θανατηφόρων τροχαίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και την πρώτη πανελλαδικά. Το 2024, στην Κρήτη έχασαν τη ζωή τους 64 άνθρωποι συνολικά στην άσφαλτο. Ο κύριος οδικός άξονας, μήκους 313 χλμ., που μόνο σε 50 χλμ. Φέρει διαχωριστικό στηθαίο, είναι στενός, ημιφωτισμένος, παλαιωμένος και κακοσυντηρημένος και, παρόλη την ακαταλληλότητά του, είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένος, κυρίως το θέρος, με δυσανάλογο των δυνατοτήτων του στόλο αυτοκινήτων ενός εκατομμυρίου περίπου.

Πριν λίγες μέρες, στον ΒΟΑΚ, σύμφωνα με το αστυνομικό δελτίο, σημειώθηκε ένα ακόμα τροχαίο ατύχημα με αιτία τα χωρίς επιτήρηση ζώα. Μέσα στη νύχτα, πολυπληθές  κοπάδι προβάτων διέσχισε το οδόστρωμα και συγκρούστηκε με διερχόμενο όχημα, με αποτέλεσμα 12 ζώα να κατακρεουργηθούν, ευτυχώς χωρίς απώλεια ανθρώπινης ζωής.

Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει τροχαίο με ανεπιτήρητα ζώα στο εθνικό οδικό δίκτυο της Κρήτης. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, έχουν απωλεσθεί ανθρώπινες ζωές από παρόμοια ατυχήματα στο παρελθόν, δεδομένου ότι οι ταχύτητες των οχημάτων είναι μεγάλες και η δυνατότητα αντίδρασης των αιφνιδιασμένων οδηγών στην αποφυγή ζώων που πετάγονται ξαφνικά στο οδόστρωμα, είναι περιορισμένη.

Δύο είναι τα πιο επικίνδυνα τμήματα του οδικού άξονα Κρήτης ως προς τα, κατά επανάληψη, ανεπιτήρητα ζώα, με βάση τα περιστατικά και τις καταγγελίες που έχουν κληθεί να διαχειριστούν οι αστυνομικοί του Τμήματος Τροχαίας ΒΟΑΚ: το τμήμα από Φόδελε μέχρι Μπαλί και το τμήμα πέριξ της σήραγγας στο Σεληνάρι. Τα περισσότερα περιστατικά καταγράφονται στο τμήμα του ΒΟΑΚ από το Φόδελε μέχρι το Μπαλί.

Εύλογα αναρωτιόμαστε για ποιο λογο στα ίδια σημεία συνεχίζουν να διέρχονται ανεπιτήρητα κοπάδια, γιατί δεν υπάρχει έλεγχος και γιατί δεν έχει μπει ένα τέλος στην έκθεση των διερχόμενων πολιτών του ΒΟΑΚ σε κίνδυνο.

Επειδή η προστασία της δημόσιας ασφάλειας είναι ύψιστης σημασίας.

Επειδή τα ανεπιτήρητα ποίμνια που κινούνται ελεύθερα βόσκοντας στα ρείθρα των δημοτικών, επαρχιακών και εθνικών δρόμων, όχι μόνο της Κρήτης, συνιστούν εν δυνάμει παράγοντα πρόκλησης ατυχημάτων ζωής.

Επειδή σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες και προϋποθέσεις για την ασφαλή μεταφορά οικόσιτων-παραγωγικών ζώων.

Επειδή η τήρηση της σχετικής νομοθεσίας (άρθρο 17 Ν. 4056/2012 (ΦΕΚ A 52/12-03-2012), Αστυν. Διατ. Αριθμ. 1/2006, 2/2006, άρθρο 14 Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας) πρέπει να ελέγχεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες, να επιβάλλεται η ορθή εφαρμογή της και να τιμωρούνται οι παραβάτες.

Επειδή σύντομα οι εργασίες κατασκευής του νέου οδικού άξονα Κρήτης αναμένεται να προσθέσουν έναν ακόμα παράγοντα κινδύνου στο ήδη κάκιστο και υπερφορτωμένο δίκτυο, εντείνοντας την όχληση και δημιουργώντας επιπλέον παγίδες στην καθημερινή κυκλοφορία, ιδίως λόγω των πολυάριθμων βαρέων οχημάτων έργου.

Επειδή το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν πολλές αγροτικές περιοχές της χώρας με παραγωγικά ή άλλα ήμερα οικόσιτα ζώα που βρίσκονται ανεπιτήρητα στους επαρχιακούς ή εθνικούς οδούς.

Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί: 

1.Πότε θα ολοκληρωθεί το έργο του ΒΟΑΚ, υπάρχουν καθυστερήσεις; ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωσή του, και ποια συγκεκριμένα μέτρα έχουν ληφθεί για την άμεση βελτίωση της ασφάλειας στο ΒΟΑΚ, προκειμένου να μειωθούν τα τροχαία ατυχήματα;

2. Είναι επαρκώς στελεχωμένο το Τμήμα Τροχαίας ΒΟΑΚ για τον έλεγχο των τροχαίων ατυχημάτων και την επιτήρηση των ανεπιτήρητων ζώων; Ποιος είναι ο ακριβής αριθμός του στελεχιακού δυναμικού και ποια τα κενά;
3. Οι δήμοι της Κρήτης διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές για την περισυλλογή, μεταφορά και φύλαξη των ανεπιτήρητων ζώων στον ΒΟΑΚ μέχρι την ολοκλήρωση των νόμιμων διαδικασιών;
4. Ποια μέτρα ελέγχου και καταστολής έχουν ληφθεί για την παράνομη κατάληψη του οδικού δικτύου από ανεπιτήρητα ζώα; Πόσοι παραβάτες έχουν παραπεμφθεί στην αυτόφωρη διαδικασία τα τελευταία χρόνια και ποια πρόστιμα έχουν επιβληθεί;
5. Η ισχύουσα νομοθεσία και οι ποινές είναι επαρκείς για να αποτρέψουν τις παραβάσεις σχετικά με τα ανεπιτήρητα ζώα στον ΒΟΑΚ ή απαιτείται αυστηροποίηση;