Ο χαρακτηρισμός «γηραιά ήπειρος» δεν ήταν ποτέ πιο κατάλληλος για την Ευρώπη, η οποία δεν φαίνεται να δείχνει σημάδια ανάκαμψης από τη δημογραφική κρίση των τελευταίων ετών. Ο δείκτης γεννήσεων στην Ευρώπη φτάνει σε νέα χαμηλά κάθε χρόνο.
Ενώ το 2022 για πρώτη φορά οι γεννήσεις στην ΕΕ έπεσαν κάτω από το όριο των τεσσάρων εκατομμυρίων (3,88 εκατομμύρια), το 2023 έκλεισε με πτώση 5,4% στις γεννήσεις σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, καταγράφοντας έτσι ένα ιστορικό χαμηλό μόλις 3,67 εκατομμυρίων μωρών.
Αυτή είναι η εικόνα που προκύπτει από την έκθεση της Eurostat 2023. Το συνολικό ποσοστό γονιμότητας στις 27 χώρες μέλη ήταν 1,38 γεννήσεις ανά γυναίκα. Ο αριθμός του 2023 είναι ο χαμηλότερος που έχει καταγραφεί στην ΕΕ από το 2004.
«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ετήσια μείωση που έχει καταγραφεί από το 1961», το πρώτο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα συγκεντρωτικά στοιχεία για ολόκληρη την ΕΕ, ανέφερε χαρακτηριστικά η στατιστική υπηρεσία του μπλοκ, η Eurostat, σχετικά με τη μείωση των γεννήσεων.
Οι γεννήσεις μειώνονται σταθερά στην Ευρώπη από τα μέσα της δεκαετίας του 1960, καταγράφοντας μόνο μέτριες περιστασιακές ανακάμψεις τα τελευταία 20 χρόνια, σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία της ΕΕ.
Στα 29,8 έτη το πρώτο παιδί
Ανεβαίνει και η μέση ηλικία στην ΕΕ στην οποία οι γυναίκες γεννούν το πρώτο τους παιδί και διαμορφώνεται στα 29,8 έτη.
Εξετάζοντας δεδομένα από μεμονωμένα κράτη μέλη, η Ιταλία εξακολουθεί να ηγείται της κατάταξης της πιο προηγμένης μητρότητας : για τις Ιταλίδες, το πρώτο παιδί έρχεται σε μέση ηλικία 31,8 ετών. Η Βουλγαρία, από την άλλη, εκτός από πρωταθλήτρια γονιμότητας έχει και τις νεότερες μητέρες στην ΕΕ, με μέση ηλικία κατά την πρώτη μητρότητα τα 26,9 έτη.
Πράγματι, οι γυναίκες στην ΕΕ φαίνεται να αποκτούν λιγότερα παιδιά όσο είναι νέες και περισσότερα παιδιά αργότερα στη ζωή τους. Ενώ τα ποσοστά γονιμότητας για τις γυναίκες ηλικίας κάτω των 30 ετών στην ΕΕ έχουν μειωθεί από το 2003, εκείνα για τις γυναίκες ηλικίας 30 ετών και άνω έχουν αυξηθεί. Το 2003, το ποσοστό γονιμότητας για τις γυναίκες ηλικίας 25-29 ετών ήταν το υψηλότερο μεταξύ όλων των ηλικιακών ομάδων. Το 2023, το ποσοστό γονιμότητας για τις γυναίκες ηλικίας 30-34 ετών είναι επίσης το υψηλότερο. Το ποσοστό γονιμότητας για τις γυναίκες ηλικίας 35 ετών και άνω αυξάνεται επίσης.
Στην Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο, την Αυστρία και τη Φινλανδία, καθώς και την Ελβετία, καταγράφεται υψηλότερη από το μέσο όρο μέση ηλικία των γυναικών κατά τη γέννηση του πρώτου τους παιδιού, αλλά χαμηλότερο συνολικό δείκτη γονιμότητας από το μέσο όρο της ΕΕ.
Σχεδόν τα μισά (46,4%) από τα παιδιά που γεννήθηκαν στην ΕΕ το 2023 ήταν παιδιά που γεννήθηκαν για πρώτη φορά, με το ποσοστό αυτό να ξεπερνά το μισό στο Λουξεμβούργο (54,5%), την Πορτογαλία (54,3%), τη Μάλτα (54,1%) και το 50,3% στην Ισπανία. Αντίθετα, τα χαμηλότερα μερίδια των πρωτότοκων παιδιών καταγράφηκαν στη Λετονία (39,2%), την Εσθονία (39,7%) και την Ιρλανδία (41,2%). 
Η Μάλτα με το χαμηλότερο ποσοστό γονιμότητας
Μεταξύ των χωρών της ΕΕ, η Βουλγαρία παρουσίασε τον υψηλότερο συνολικό δείκτη γονιμότητας το 2023, με 1,81 γεννήσεις ανά γυναίκα, ακολουθούμενη από τη Γαλλία (1,66) και την Ουγγαρία (1,55).
Αντίθετα, τα χαμηλότερα ποσοστά συνολικής γονιμότητας το 2023 καταγράφηκαν στη Μάλτα (1,06 γεννήσεις ανά γυναίκα), την Ισπανία (1,12) και τη Λιθουανία (1,18).
1,38 γεννήσεις ανά γυναίκα στην ΕΕ το 2023
Τις τελευταίες δεκαετίες, οι Ευρωπαίες γεννούν γενικά λιγότερα παιδιά, και αυτό το στοιχείο εξηγεί εν μέρει την επιβράδυνση της αύξησης του πληθυσμού της ΕΕ.
Ο συνολικός δείκτης γονιμότητας της ΕΕ αυξήθηκε από το χαμηλό 1,43 το 2001 και το 2002 σε ένα σχετικό υψηλό 1,57 το 2008 και το 2010- στη συνέχεια ακολούθησε μια μικρή μείωση στο 1,51 το 2013 πριν από μια μέτρια ανάκαμψη μέχρι το 2017, οπότε ο δείκτης άρχισε να μειώνεται και πάλι.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ο δείκτης γονιμότητας της ΕΕ μειώθηκε στο 1,51 (το 2020) γεννήσεις ανά γυναίκα, αυξήθηκε ελαφρώς στο 1,53 (το 2021) και από το 2022 μειώνεται και πάλι, από 1,46 (το 2022) σε νέο χαμηλό 1,38 το 2023.
Πηγή: in.gr
